Magazyn6701

133

FABJANIZM — FAKTURA

pagandy pewnych zasad. Celem zaś urzeczywistnienia swych dążeń starają się przenikać do stronnictw politycznych np. do stronnictwa liberalnego i do ugrupowań socjalistycznych. Będąc członkami stowarzyszenia fabjańskiego, mogą należeć do różnych stronnictw politycznych, w których starają się przeprowadzić swoje poszczególne punkty programowe. Wpływ ich jest bardzo znaczny, ale nieuchwytny zarazem, gdyż ujawnia się często pod obcą firmą. Liczba członków stowarzyszenia fabjańskiego jest stosunkowo nieznaczna, jest wśród nich dużo inteligencji umysłowo pracującej.

Z chwilą powstania Partj i Pracy w An-glji — weszli w jej skład jako całość odrębna i luźno z nią związana. Przed samą wojną światową powstały w stowarzyszeniu fa-bjańskiem pewne tarcia: mniejszość pragnęła z organizacji stworzyć jakby stronnictwo polityczne i nie dopuścić do należenia jego członków do innych stronnictw poza Partją Pracy. Większość pozostała jednak na dawnem stanowisku. Działalność Fabjanów najsilniej ujawnia się w samorządach, t. zn. w radach miejskich i radach hrabstw. Pod względem politycznym stoją oni na stanowisku radykalno-demokratycz-nem. Obecnie, kiedy wchodzą w skład Partji Pracy, działalność ich nie wyodrębnia się tak wyraźnie jak dawniej, od innych ugrupowań. Niejednokrotnie zajmują oni wybitne stanowiska publiczne, zwłaszcza wówczas, gdy partja ta jest u władzy. Fa-bjanie wydali cały szereg prac i broszur o charakterze przeważnie praktycznym, dotyczących poszczególnych zagadnień socjalnych na tle stosunków angielskich.

Literatura: Beer: Geschichte des Sozialismus tn England. Stuttgart 1013 — Webb Sidneyt Socjalizm to Anglji (tłumaczenie z angielskiego). Lwów 1891.

Ludwik Kulczycki.

Faktura.

Pod f. należy rozumieć zestawienie obliczeń komisanta dla swojego komitenta na wykonane zlecenie, np. za zakupione towary. To pojęcie rozciągnięto na wszelkie rachunki, wydawane z tytułu kupna-sprzedaży, a nawet i na zlecenie, które ma być dopiero spełnione.

F. dzielą się z uwagi na rodzaj handlu:

a) Na rachunki dostawcy. — Rachunki te wystawia odbiorcom producent, hurtownik — i ogólnie nazywają się fakturami; detalista, z uwagi na mniejsze wartości (kwoty), nazywa je krótko rachunkiem albo notą.

b)    Na rachunki zakupu — wydają je komisanci swym komitentom na wykonane zlecenie, t. j. na zakupiony towar w imieniu własnem, a na zlecenie i rachunek komitenta. Te właśnie rachunki, ściśle biorąc, winny się nazywać fakturami. Zowią je również rachunkami kupna komisowego.

c)    Na rachunki sprzedaży komisowej. — Rachunki te wystawia komisant komitentowi na sprzedane towary na jego (komitenta) zlecenie i rachunek, ale w imieniu własnem (komisanta).

d)    Na rachunki konsygnacyjne (f. konsygnacyjne). — Te rachunki, względnie te f. są niczem innem, jak tylko spisem towarów, wysłanych przez komitenta swemu komisantowi dla celów rozsprzedaży. Po sprzedaży tych towarów w całości lub częściowo komisant wysyła komitentowi rachunki wymienione pod literą e). F. konsygnacyjne są jużto ustalone (o cenie podanej, ustalonej, limitowane), jużto nieustalone, t. j. bez podanych cen, t. zn. bez limitu — f. nielimitowane. Pierwsze, ustalone, wskazują ceny, limity, poniżej których komisantowi przesłanego towaru sprzedawać nie wolno, a drugie, nieustalone f., wskazują na wahanie rynku dla danego towaru albo mówią, że nie wprowadzono towaru na dany rynek lub że cenę towaru ustali dopiero rynek albo giełda — a w tym ostatnim wypadku zlecenie opiewa: „sprzedać po najlepszej cenie“. Tutaj należy zaznaczyć, że o dokonanych sprzedażach komisowych, o ile się odnoszą do zleceń nielimitowych, komisant zawiadamia swego zleceniodawcę telegraficznie. Również należy i to też podnieść, że udzielanie zleceń nielimitowych świadczy o wysokiej powadze i zaufaniu komisanta na swoim rynku.

e)    Na rachunki informacyjne: f. pro forma albo fikcyjne „conto finto". W rachunkach tych podaje komisant przyszłemu zleceniodawcy cenę zakupu lub sprzedaży na przypuszczalne interesy komisowe, a co najważniejsze, podaje przyszłe koszty swego pośrednictwa wraz z wydatkami ubocz-nemi, czyli podaje swą prowizję komisyjną łączną „in fuli". Dla całości podziału trzeba tu nadmienić o fakturach konsularnych. Są to f., wystawione na towary wysyłane za-