19
Gat. 1. N. samcza [N. Filix mas Stkemp.]. W. t. 265. — Kłąb podziemny, poziomy, 1’długi a 2” gruby, drzewiasty, t.eści cisawo-rudój, pokryty śrubowato i ukośnie licznymi, gruby- o mi i gęstymi szczątkami trzonków — porosłymi p.zez łuski rudo-cisawe,— a pomiędzy nimi dopióro wypuszczający liczne włókna korzeniowe czarr.o-cisawe: listowie 1 — 3' i wyższe; trzonek i główne żebra porosłe łuskami piewowatemi, rude-mi; blaszka 2 razy piórzasta, z łatami naprzemianległemi, długiem! i równowązko-lancetowatemi; łatki tępe, spływające wraz podstawami szórszemi, tępo piłkowane i malejące ku wiórzchołkowi; kupki w 2ch szeregach obok nerwu środkowego łat, rudo-cisawe.— Rośnie pospolita we wszelakich lasach, zazwyczaj nader gromadnie, latem i jesionią.
Kłąb oczyszczony c łusek trzonków, należy do dzielnych lóków przeciwczerwiowycli: używa się n„ zgubienie tasiemca pod nazwisk* sm korsenia Paproci lub F samesij— rad. Filicis t>. F. maris o.
F. non ramosae dentttae, nąjwtaściwiój w wyciągu eterowym naprze mian ae órodkami wypróżniającymi.
RODZINA IX.
Otoczki na spodniój powićrzchni blaszki umieszczone, po skurczeniu się zupełnóm tćjże tworzące wićchy,— pod-
[iórkowe, z cieniuchnój błonki, w wiórzohołkach promieniste ub krónkowane, przejźrzoczyste i żyłkowane, tylko ze szczątkiem szórokiój obrączki na grzbiecie, a pękające w wierzchołku; zawijki rozmaite; zarodniki podłużne albo nieco-ku-liste; blaszki z grucz darni przyskórnymi, płodne w części lub zupełnie skurczone, z przedlistnieni m ślimakowatem. •— Listowia zazwyczaj rar pierMsto-iatowaub*
RODZAJ 19. Długosz [Osmiunla. Lin.].— Otoczki w postaci wióchy, lub tśż po nad brzegiem skurczonój blaszki rozłożone.
Gat. 1. D. królewski [O. regalis Lin.], dawniej zwany Paprocią polną. Schkuhr. I. 145.— Kl^b poziomy, podłużny, bulwiasto ponahrzmiówały, porosły łuskami i licznymi korzonkami włóknistymi; listowie 2 — 4' wysokie, dość tęgie, nagie i jasno-zielone; blaszka 2razy-pierzasta i w górnej swój części owoconośna; łatl.i '/2 — 1' długie a 5— -16 szórokie, lancetowate, tępe, nieoznaczenie wcinane, ku przodowi nik-nąco - piłkowane, od dolnej strony w podstawie uszkowate, prawie-bezprzytrzonkowe, naprzeciwległe — tylko górne na-przemianległe, 6 lub 8 w kaid.j łacie; wiecha owocowa 6 —8" wysoka, z otoczkami czer.toremi, bardzo skupionemu—
2