84
Gat. 1. M. czarna [M. nigra Lin.]. W. t. 214.— Drzewo do 40' wysokie; z pniem zazwyczaj pokrzywionym i zwę źlonym; z korą pepielatą, zbitą i pomarszczoną; z gałęziami krętemi, długiemi i odstającemi. Liście głównie jajowato-ser-cowate, ale przytóm przechodzące różne zmiany tójże postaci, — czasem całe, czasem 3—5łatowe, a czasem nawet z łatami jeszcze rozmaicie wcinancmi,— grubo i tępo piłkowane, koóczyste lub zaostrzone, z wićrzchu ciemno-zielone i szorstkie, a spodem krótko i tęgo włosiste; ich przy listki błoniaste, jajowato-lancetowate. Bazie męzkie zielonawe, jajowo-podłużne, na 1 •//' długie; żeńskie zaś jajowe, ledwie na l" długie, często na odrębnych pniach. Pręciki dłuższe od o-kwiatu; szyjka odgięta i ostrawa. Morwiak wielkości niemal lubaszki, jajowy, tępy, fiołkowo-czarny, z sokiem kwaskowa-to-słodkim i ciemno-czerwonym.— Ojczyzną jój Azya środkowa, a sprowadzona od wielu wieków do Europy południo-wćj, dziś już niemal w całój uprawianą bywa po właściwych szkółkach; kwitnie w maju.
Owoce pod nazwiskiem morw - mora v. baccae Mori v. fruc-tus Mororum, iniówają zastosowanie lekarskie w celu chłodzącym, o nóźwiąjącym i poskramiającym drailiwoió w chorobach— zwłaszcza zapalnych. Kora korzeni ostra, używana u dawnych Greków jako przeczyszczająca i przeciw tasiemcowi, przed niedawnym czasem znów w tym celu zachwalaną była.
RODZAJ 71. Figa [Ficus Tourn.].— Osadnik kwiatowy (przeobrażający się w owoc fałszywy) mięsisty, groszkowaty lub kulistawy, otwarty z góry wejściem zamkniętćm łuseczkami, w podstawie również łuskowato - przysadkowy— rzeczywiście placuszek. W jego wnętrzu mnogie kwiateczki zbite, rozdzielnopłciowe albo tćż górne męzkie a dólne żeńskie. W męzkich: okwiat 3dzielny; pręcików 3; nitki wło-skowate; główki wewnątrzwrotne, 2woreczkowe: a w żeńskich — z okwiatein 5wrębnym, z rurką przedłużoną w szy-pułeczkę — jajnik bokiem na podsłupniu krótkim osadzony, Ikomorowy, 1 zalążkowy; zalążek wokrągległy; sżyjka boczna, stanowiąca przedłużenie podsłupnia, nitkowata; znamię krótko-widlaste. Owoc fidżak, powstały z osadnika jako fał-szywy, mięsisty, wypełniony mieszkami malóńkimi, sucha-wymi, otoczonymi resztkami okwiatu. Nasiono haczykowate; skórka twarda i krucha; zarodek środkowy, w białku mię-sistóm.
Gat. 1. F. pospolita czyli jadalna [F. Carica Lin.]. W. I. 215.— Drzewo różnój wielkości; w stanie dzikim małe, pokręcone, z gałęziami długiemi i prawie - rozsoohatemi, wypędzające ciągło z korzeni nowe łodygi; w uprawnym zaś dochodzące niekiedy i 30'; we wszystkich swych częściach nader mlóczno-soczyste. Liście roczne, długoogonkowe, o-