315
Gat. 1. D. biały [D. albus Lin.], w dawnych zielnikach takie i Trzemdała, Jasieniec lub Jasionka. W. 1. 23.— Ziele trwałe, przenikliwej i mocnój woni. Kłąb pionowo-ukośny, gruby, długi, mięsisty, obło - kątowaty, bezgałęźny, białawy, okryty zrzadka korzonkami włóknistymi. Łodyga !'/2—3’ wzniesiona, tęga, okrągławo - kątowata, bezgałęźna, zarówno z ogonkami porocła włosami odstającymi, a ku górze jeszcze do tego mnóstwem gruczołów ciemno - czerwonawych, często i sama czerwonawa. Liście naprzemianległe, prawie - skórzaste i zrzadka krótkowłose; najniższe mniójsze i podłużnie-jajowate; górne zaś 4 — 8" długie, nieparzysto-pierzaste w 3 do 5 par— listków bezogoneczkowych, naprzeciwległych,!— 2" długich,— bocznych podłużnie-jajowa-tych i nierównobocznych,— końcowego jajowatego lub ellip-tycznego,— a wszystkich w końcu tępym wykrojonych lub przyostrych, w brzegu zaś nierówno a drobno karbowano-piłkowanych i nieco-podwiniętych; na ogonku głównym wąz-ko obrzeżonym. Grono końcowe, przed rozkwitnieniem zwi-słe a późniój tęgie i wzniesione, 4—9" długie: z 10 do 20tu kwiatami do 2' w średnicy, na szypułeczkaoh ‘/j — i" długich i pokrytych gęsto czerwonawo-cisawymi gruczołami dochodzącymi aż do środka płatków, zwisły mi, różowymi o ciemniójszych żyłkach, rzadko białymi, nadzwyczaj mocnój i przenikliwej woni,— o przysadkach równowązkich,— kielichu odstającym , — płatka, h elliptycznie - lancetowatych, — pręcikach nierównych, dłuższych od równowązkiój szyjki, cieniuchno-kończystych i górą gruczołowato guziczkowanych. Torebka tęgowłosa i gruczołkowana; a nasiona przewrotnie-jajowe i czarne.— Rośnie tu i owdzie po wzgórzach, górach i skałach, oraz suchych lasach górskich w Europie po-łudniowój i środkowój, najchętniój na gruncie wapnistym, a chodowany u nas po ogrodach; kwitnie od maja do lipca.— [D. Fraxinella Pers^.
Z niego korzeń Dyptamu, Jasionki lub Jasieńca— radix Dictamni v. Diptainni v. Fraxinellae dawniej bardaso słynny, odpuszcza coraz więcśj lśkarnie (jako środek pobudzający i wzmacmajęco-przeciwkurczowy), gdy chociaż aż do odurzenia wonne jego wszystkie części nadzii n.ne nie znajdują należytego zastóso\. auia.
Kwiaty obu- lub jedno-płciowe, w okółkach, gronach lub wióchach. Kielich 4—5dzielny, trwały, w przedkwcieniu dachówkowaty. Korona z 4—5ciu płatków w przedkwit-