Magazyn68801

KASY OSZCZĘDNOŚCI

R. P. „O komunalnych kasach oszczędności" (Dz. U. R. P. Nr. 95, poz. 860), uzupełnione ostatnio rozporz. wykonawczetn Ministrów Skarbu, Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości z dnia 16 marca 1937 r. (Dz. U. R. P. Nr. 25, poz. 173) i ogłoszeniem wzorowego statutu o komun, kasach oszczędności („Monitor Polski" Nr. 100 z dnia 1 maja 1937 r.). Wreszcie wspomnieć trzeba o rozporządzeniu Ministra Skarbu, wydanem w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrz. z dnia 28 lipca 1936 r. „O związkach komunalnych kas oszczędności" (Dz. U. R. P. Nr. 56, poz. 410), na podstawie którego ogłoszone zostały w r. 1937 statuty związków komunalnych kas oszczędności w Warszawie, Lwowie, Poznaniu i Katowicach („Monitor Polski" Nr. od 122—125 z dnia 1—4 czerwca 193,7 r.).

Celem k. o., w myśl § 7 statutu wzorowego, jest rozwijanie w najszerszych warstwach ludności zmysłu oszczędnościowego, ułatwianie gromadzenia oszczędności, gospodarowanie niemi w sposób zapewniający całkowite bezpieczeństwo złożonych kapitałów i słuszne odsetki oraz popieranie produkcji przez udzielanie kredytu najszerszym warstwom społecznym. Chcąc zapobiec powstawaniu kas słabych finansowo, nowe ustawodawstwo zawiera przepis, że związek, powołujący kasę oszczędności do życia, jest obowiązany wyposażyć ją w kapitał zakładowy wynoszący co najmniej 5° tys. zł oraz bezzwrotną dotację na koszty założenia w wysokości co najmniej 10 tys. zł. K. o. obowiązane są należeć do właściwego na terenie działalności danej kasy związku komunalnych kas oszczędności.

Organami kasy są: rada, dyrekcja i komisja rewizyjna. Spory między organami kasy rozstrzyga odnośny związek k. o., spory między kasą oszczędności a związkiem rozstrzyga władza nadzorcza (Ministerstwo Skarbu).

Zgodnie z nowem ustawodawstwem, do czynności k. o. należą: 1) przyjmowanie na książeczki oszczędnościowe wkładów oszczędnościowych oraz na imienne książeczki wkładowe lokat instytucyj fin. i ubezpieczeniowych, 2) otwieranie i prowadzenie rachunków bieżących o saldach kredytowych, 3) udzielanie pożyczek z zabezpieczeniem hipotecznem oraz pożyczek wekslowych i na skrypty dłużne, 4) udzielanie pożyczek na rachunkach bieżących, zabezpieczonych hipotecznie bądź papierami warto-ściowemi, 5) dyskonto weksli, 6) inkaso weksli, listów przewozowych i innych dokumentów, 7) kupno i sprzedaż papierów wartościowych na rachunek własny i na rachunek osób trzecich.

Wkłady na książeczki oszczędnościowe mają charakter lokat o bezpieczeństwie pu pilarnem i jako takie mogą być przyjmowane na kaucje i wadja. Wkłady do wysokości 2 500 zł nie podlegają zajęciu.

Celem zapewnienia bezpieczeństwa wkładów przyjmowanych przez k. o., nowe przepisy nakładają na kasy obowiązek tworzenia niezależnie od kapitału zakł. funduszów rezerwowych, mianowicie funduszów zasobowych, wyrównawczych i amortyzacyjnych. Fundusz zasobowy tworzy się z corocznych zysków na pokrycie strat bilansowych i powinien wynosić co najmniej 10% ogólnej sumy zobowiązań kas. Fundusz wyrównawczy tworzy się z zysków na papierach wartościowych lub sum przeznaczonych przy podziale czystego zysku na pokrycie ewentualnych strat kursowych. Poza wspomnia-nemi wyżej funduszami istnieje obowiązek, w myśl rozporządzenia z r. 1934, wpłacania pewnej części zysków do t. zw. funduszu gwarancyjnego, mającego na celu zabezpieczenie terminowego wypłacania wkładów oszczędnościowych. Fundusz ten stanowi wspólną własność k. o. i tworzy się z wpłat dokonywanych przez kasy corocznie w wysokości 5% czystych zysków rocznych do chwili, aż fundusz ten osiągnie 2% ogólnej sumy wkładów oszczędnościowych wszystkich kas. Po osiągnięciu tej wysokości, wpłaty mogą być obniżone z 5 °/o na 1 °fo zysku. Działalność tego funduszu ma być uregulowana osobnem rozporządzeniem.

K. o. zwolnione są od podatku dochodowego, od darowizn, przemysłowego, od kapitałów i rent, od przychodu z wszelkiego rodzaju lokat pieniężnych umieszczonych w innych instytucjach finansowych oraz od opłat stemplowych.

Związki komunalnych k. o. posiadają własną osobowość prawną o charakterze prawno-publicznym i mogą posiadać własny majątek. K. o. należą obowiązkowo do związków kas oszczędności. Na terenie Polski istnieją 4 związki: Związek Warszawski, obejmujący m. st. Warszawę i 9 województw centralnych i wschodnich. Związek Lwowski, obejmujący 4 wojewódz-