Magazyn69401

90

KASY OSZCZĘDNOŚCI

biorstw i kupców, którzy zajmują się wymianą polskich towarów.

Suma wkładów Banku Polska Kasa Opieki wynosiła w końcu 1937 r. 34 milj. zł.

c) Obrót czekowy. Każda osoba (fizyczna lub prawna) może otworzyć sobie w P. K. O. konto czekowe. Wkłady na rachunku czekowym, podobnie jak wkłady na rachunku oszczędnościowym, są oprocentowane. Pokwitowania, dostarczane przez P. K. O. uczestnikom obrotu czekowego, posiadają moc bezspornego dokumentu prawnego. Dla otwarcia konta czekowego konieczne jest wpłacenie t. z w. składki zawiązkowej, wynoszącej 10 zł. Jedna osoba może posiadać oprócz konta zwyczajnego kilka kont specjalnych. Za załatwianie czynności związanych z obrotem czekowym P. K. O., pobiera od uczestników prowizję i opłaty manipulacyjne, których wysokość określa Rada Zawiadowcza. Obrót czekowy zagraniczny dokonywany jest na podstawie specjalnych umów, zawieranych przez P. K. O. z instytucjami finansowymi zagranicznemu Obrót czekowy w Polsce zorganizowany został w 1919 r., t. j. z chwilą powstania tej instytucji. Z biegiem czasu wprowadzono do obrotu czekowego zasadę decentralizacji i zorganizowano szereg oddziałów. Pierwsze lata działalności w tej dziedzinie upłynęły pod znakiem organizacji i usprawnienia techniki oraz rozpowszechniania obrotów czekowych. Upowszechniając obroty czekowe, P. K. O. stanowiła cenne uzupełnienie akcji ówczesnej Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej w dziedzinie organizacji obrotów żyrowych i clearingowych. Akcja P. K. O. potrafiła wciągnąć w sferę obrotów czekowych słabsze finansowo grupy ludności, podczas gdy z usług P. K. K. P. w zakresie obrotów żyrowych korzystało przeważnie państwo, banki państwowe i większe przedsiębiorstwa.

Rozwój obrotów czekowych w Polsce w latach od 1924—1937 przedstawia się następująco:

»

Rok	Liczba kont	Obroty czekowe w miljard. zł		Pozostałość na kontach czekowych w milj. zł
		Ogółem	W tym bezgotówkowe
1924	44 016	3.1	L7	37.5
1925	46 832	7.4	4.o	52.4
1926	50 028	10,6	6,0	104,2
1927	52 591	15.9	9.4	133.3
1928	57 254	2X.3	13.0	193.5
1929	62 439	24,0	14,6	210,6
»93o	65 132	23.9	14.9	177.6
1931	64 828	22,6	14,6	I77.^6
1932	67 113	21,8	14.7	178,0
1933	72 337	25.3	18.5	207,0
1934	74 762	27,2	20,2	233.7
1935	76 501	27.5	21,0	202,4
1936	77991	28.1	21.3	23i,9
1937	74 908	32.7	24.8	255.6

Najwyższy odsetek uczestników obrotu czekowego stanowią sfery handlowe i prze-

Obroty czekowe w niektórych krajach.    r 1935.

Kraje	Liczba kont	Liczba mieszka ńc. przeć, na 1 konto czek.	Obrót czek. w miljard. z)	Obrót bezgotówkowy w %% ogóln obrotu	Stan wkładów w milj. zt
Austija.............	127 677	53	25,0	68.3	217.5
Belgja.............	368 902	23	76,6	88,0	695.8
Bułgarja............	2 102	4 226	0,2	38,0	2.5
Czechosłowacja.........	119 722	I2Ó	51.3	75.o	290,7
Danja.............	41940	89	9,0	09, r	79.1
Estonja . ......	791	1 558	0,1	3.7	I.I
Francja.............	663 563	65	150,5	84,7	1 526,0
Holandja............	266 390	33	50,6	84.4	624,8
J ugosławja............	25 439	591	7.9	50.8	*33,8
Luksemburg...........	7 807	40	1,0	64,0	25.7
Łotwa.............	6 688	299	0,7	40,7	18,2
Niemcy.............	1 067 469	62	271.8	83.7	I 240,4
Polska............	76501	442	27.5	78.4	202,4
Rumunja............	4675	4 *59	2.9	60.0	47.9
Szwajcaria...........	113 208	37	48,3	78.7	524.7
Szwecja.............	80 632	8l	19.2	7*.4	140,1
Węgry.............	35 117	256	22,5	70.5	197.5

Źródło: Archiv fOr Post u. Telegraphie, Berlin.