Magazyn69601

KASY OSZCZĘDNOŚCI

tem polu do minimum, pozostawiając tę dziedzinę prawie w całości bankom prywatnym i komunalnym kasom oszczędności. P. K. O. alimentuje jedynie potrzeby tych dziedzin, które z różnych względów nie mogą być zaspakajane przez prywatny aparat bankowy. Na szczególną uwagę zasługuje prowadzona przez tę instytucję akcja w kierunku zasilania kredytem drobnego kupiec-twa detalicznego. Kredyt ten rozprowadzony jest za pośrednictwem banków prywatnych. Ogólna suma kredytów krótkoterminowych wynosi na koniec 1937 r. 54,3 milj. zł.

Reasumując uwagi na temat akcji kredytowej P. K. O. podkreślić wypada, że na finansowanie inwestycyj i obrotów, posiadających charakter gospodarczy przypada około 83,5% ogólnej sumy lokat P. K. O na kredyty zaś skarbowe — 16,5%, licząc w tem bilety skarbowe.

6. Szkolne kasy oszczędności. Szczególnie duży nacisk w akcji krzewienia oszczędności kładzie się na młodzież szkolną. Akcja ta odbywa się za pośrednictwem Szkolnych Kas Oszczędności (S. K. O.), które posiadają przedewszystkiem wartość wychowawczą. S. K. O. powstawały w większości wypadków samorzutnie i dlatego trudno określić pierwowzory ich organizacu W każdym razie pierwsze instytucje tego typu powstały już na początku XIX wieku.

W Polsce odrodzonej akcja krzewienia ruchu oszczędnościowego wśród młodzieży szkolnej natrafia przez długie lata na po ważne trudności. Ostatecznie w 1935 r. zostaje zatwierdzony przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego wzorowy statut S. K. O. dla szkół powszechnych i średnich. P. K. O. przystąpiła do organizowania S. K. O. w roku szkolnym 1933/34-

W roku szkolnym 1936/37 istnieje 12 500 S. K. O. opartych o P. K. O. zrzeszających przeszło 900 tysięcy młodzieży szkolnej oraz około 3 tysiące S. K. O. opartych o Komunalne Kasy Oszczędności, które skupiają przeszło 250 tysięcy uczniów.

W wielu krajach wprowadzona jest nauka oszczędzania w szkole, a w szeregu krajów czynione są w tym kierunku wysiłki. Akcją tą zajął się również Międzynarodowy Instytut Oszczędnościowy w Medj olanie, który na ostatnim kongresie kas oszczędności w Paryżu poświęcił wiele miejsca zagadnieniu krzewienia oszczędności wśród młodzieży szkolnej.

7. Kasy oszczędności zagranicą, a) Austria. Austrjackie kasy oszczędności zawdzięczają swój początek mężom stanu, którzy kierując się względami filantropijnemi zakładają w Wiedniu w 1819 r. pierwszą kasę oszczędności. Za przykładem Wiednia poszły inne miasta.

W 1844 r. zostaje wydane zarządzenie, które upoważnia gminy do zakładania k. o. Z uprawnienia tego gminy korzystają w szerokim zakresie. Powstają gminne k. o. (Gemeindesparkassen), a od 1870 r. kasy okręgowe (Brzirkskassen). Z chwilą wybuchu wojny światowej, na terytorjum mo-narchji austrjacko-węgierskiej istnieje 691 kas, z których 72 posiada charakter stowarzyszeń prywatnych, 572 — ka» gminnych oraz 47 — kas okręgowych.

Po wojnie światowej pozostaje w nowej Austrji 211 k. o. z sumą wkładów 1491 milj. kr. Inflacja redukuje wkłady oszczędności do 2,5 milj. kr. Poprawa sytuacji kas następuje dopiero z chwilą stabilizacji waluty, t. j. w r. 1922. W roku 1934 istnieje na terenie Austrji 201 kas, które posiadają 1 596 milj. szyi. wkładów. Ustawa z 1935 r. nadaje k. o. formę bardziej jednolitą. K. o. podlegają nadzorowi Ministra Spraw Wewnętrznych. Wkłady przyjmowane są od 1 szyi. bez ograniczenia. K. o. lokują swe fundusze w pożyczkach hipotecznych, pożyczkach pod zastaw papierów wartościowych, W papierach państwowych i innych gwarantowanych przez Państwo, wreszcie w dyskoncie weksli i innych lokatach krótkoterminowych.

K. o. są zrzeszone w 8-iu związkach regjonalnych i jeden związek państwowy pod nazwą Reichsverband der Deutschen Sparkassen in Oesterreich.

Pocztowa Kasa Oszczędności w Austrji istnieje od 1883 roku, należy tem samem do najstarszych instytucyj tego typu. Poza wkładami zwyczajnemi prowadzi ona wkłady premjowane. Kasa ta jest pierwszą, która prowadzi poza obrotem oszczędnościowym również obroty czekowe, stając się tem samem wzorem dla innych krajów. Poza temi dwoma działami pracy Pocztowa Kasa Oszczędności prowadzi zakup i sprzedaż papierów wartościowych, zajmuje się inkasem i dyskontem weksli, udziela pożyczek pod zastaw, prowadzi safes’y. Fundu-