Magazyn6701

bywa banlzo pospolicie wszędzie, zwłaszcza tam gdzie inne źle 6ię udają, jakoto— daleko ku północy i na górach. \

Użycie ma obszerne: w lekarstwie Owies surowi/— Avena cru-d a jako i omielony czyli Gruca■— A- e x co r ti ca ta służy do odgotowywania tyzanny, rozcieńczającej a zarazem pożywnej, używanej za napój w gorączkach; zewnętrznie zaś piór wszy do obkładów na sucho rozprażony, a wtóry na wilgotno do odmiękczających, równie jak i mąka owsiana — far i na Aveuae,— z której także przyrządza się cukier owsiany— saccliarum hordeatura ulubiony domowy środek w kaszlach, oraz niektóre złożone leki po lekarniach.

RODZAJ 23. Manna [Glycerin Brown.].— Kłoski wielokwiatowe; kwiaty dwustronno-dachówkowate; szypułka główna wstawowata. Plewy 2, tępo-jajowate, błonkowate, wklęsłe; niższa krótsza. Plewki 2, twardawe, prawie równe; niższa 7ncrwowa, wklęsła; wyższa 3łódkowata. Pleweczki 2, ucięte, mięsisto. Pręcików 3, a rzadko 2. Jajnik gładki. Szyjki 2, roztwarte. Znamiona piórkowate, z włosami przejźrzy-stymi, widlastymi, ząbkowanymi. Ziarno podłużne, gładkie, wolne.

Gat. 1. M. właściwa [G. fluitans Brown. 1, także Manna lub Trawą mannianą nazywana. FI. da. t. 237.— Korzeń trwały, rozpłożący się wszechstronnie. Źdźbło 1—3' wysokie, podnoszące się, od dołu korzeniące, mocno krósowane. Liście na nerwie i brzegach OBtre. Języczek podłużny. Wiócha jednostronna, do 1' długa; z odnogami prawie rozsochatemi w czasie kwitnienia, a przed i po okwitnieniu przytulonemi i nierówno długiemi. Kłoski równowązkie, 7—11 kwiatowe. Plewy tępe i błonkowate, wyższa dwa razy dłuższa od reszty. Plewki tępe, 7nerwowe. Ziarno nagie, łatwo wysypujące się.

—    Pospolita to trawa wszędzie po łąkach bagnistych, nad rowami, strumieniami, rzekami, stawami i jeziorami.

Ziarna omielone Manną — semen Graminis Mannae zwane, używają się zwykle jako środek dyetetyczny, pożywny, rozcieńczający, od-miękczający, obwijający i t. p. na podobieństwo sago.

RODZAJ 24. Pszenica [Triticiim Lin.].— Kłoski 3-

—    wielo-kwiatowe, zwrócone ścianą do osi kłosa. Kwiaty 2-stronne; szypułka owocowa najczęściej wstawowata. Plewy 2,

{irawio-równe, bezostne lub ościste, brzuchato wklęsłe, tępe. ‘lewki 2, zielne; niższa bezostna i wtedy sztyletowata, lub oścista; wyższa 2łódkowata, z obu jój grzbietami kolczysto-rzęsowanymi. Pleweczki 2, zwykle rzęsowane. Pręcików 3. Jajnik gruszkowaty, w wiórzchołku włosisty. Znamiona 2, prawie - bezszyjkowe, piórkowate, z włosami dośó długimi i pojedynczymi. Ziarno od zewnątrz wypukłe, od wewnątrz wklęsłe z wydatną kresą podłużną, a przy tóm wolne lub do plewck przyrosłe.

Gat. 1. P. pospolita [T. vulgare Vill.], w dawnych pisarzach Gółką zwana. G. S. I. 244.— Korzeń roczny albo