145
licznych, do 2' dorastających, wysmukłych i tęgich, prawie-pojedynczych, obłych, niemal nagich, gęsto a rozrzucono ulist-nionych: o liściach równowązko-lancetowatych, zaostrzonych, bezogonkowych, nagich, do 1 l)i" długich, całobrzcgich, prawie-3nerwo wy ch, spodem modrawych: o gronie kłosowatem, pojedynczem i ścislein,— z przysadkami równowązkiroi i nie-co-dłuższymi od szypułeczek gruczołkowato - włosistych: o kwiatach 3A" długich, żywo-żółtych, z gardzielą ciemniej-żół-tą, z ostrogą nieco krótszą od korony i zielonawo-żółtą: o nasionach krążkowatych, czarnych i błoniasto obrzeżonych. — Jedna z najzwyczajniejszych po miedzach, okopach, około dróg i po płonnych wzgórzach w całćj Europie i Ameryce północnej; kwitnie od czerwca do sierpnia.
Lekarskićm jest do dziś ziele Lnicy— kerba Linariae, od wielu poczytywane za jadowite, a rzeczywiście tylko pędzące mocz i przeczyszczające ; nąjbardziój zalecane w puchlinach, żółtaczce i krwawnicach.
RODZAJ 124. Naparstnica [Digitalis Tourn.].— Kielich 5dziclny, prawie-równy. Korona dzwonkowato-Ićjko-wata, brzuchata; z kraju wargą górną całką lub wrębną, a dolnej 3łatkowćj— łatką środkową równą lub wydłużoną. Pręcików 4, parami równych, osadzonych w rurce i w niój zamkniętych, oraz pochyłych; z główkami o 2ch woreczkach rozchodzących się. Jajnik 2lcomorowy, z łożyskami przegrodo-wemi, 2łatkowemi i wielozalążkowemi; znamię 2blaszeczko-we. Torebka jajowa, 2komorowa, pękająca po przegrodzie w 2 łusczyny, na których wwiniętych brzegach tkwią zrosłe ożyska. Nasiona liczne, pomarszczone.
Gat. 1. N. czerwona [D. purpurea Lin.1 , dawnićj Naparstek lub Dzwonki podlugoioate, a później Naparstnik i Pałecznik. W. t. 114. — Ziele 2roczne; którego kłąb białawy i rozgałęziony, pokrywają liczne korzenie włókniste. Łodyga 2' do 4' wzniesiona, zwykle pojedyncza, obła i miękko-włosista. Liście wszystkie nieco marszczltowanc i miękltowłose; korzeniowe jajowato-podluine, (1’ i 6"), w podstawie zwężone w długi a szeroki ogonek, tępe, nieco-faliste, podwójnie-karbo-wane, żylaste, z wierzchu szarawo-zielone i prawie - omszone, a spodem białawo kutnerowate; łodygowe coraz mnićjsze, węższe, kończystszc, krócćj-ogonkowe i ząbkowano-karbowa-ne; a najwyższo bczogonkowe, lancetowato i prawic -cało-brzegie. Grona końcowe, pojedyncze, długie, 1 stronne; o przysadkach lancetowatych, całkich, długości kosmatych szy-pułek. Kwiaty na 2" długie, zwisie, rurkowato-dzwonkowa-te, różowe lub szkarłatne a rzadko białe, wewnątrz włosiste, na dólnej stronie na tle białćm, ciemno - czerwono plamiste; z rurką rurkowato-dzwonkowatą i brzuchatą; z krajem małym, niedokładnie-4wrębnym, o łatce najniższej największćj i zao-
10