wal się na zgromadzeniu, gdzie klątwa ta orzeczoną została 1).“ Cesarz uznawał więc powagę ojca św. i jest to szczególniejszą rzeczą, źe nowoczesne krytyki nie chcą widzieć oczywistej sprzeczności, w jaką wpadają twierdząc jednomyślnie: „źe najbardziej opłakaną w tych wielkich sądach było rzeczą: zaślepienie monarchów, którzy niezaprzęczali ich prawości a nawet sami często je wywoływali.** i
Jeżeli więc monarchowie zgadzali się na len przywilej papieży, to też zatem zgadzał się świat cały, i chodzić tylko może o nadużycia, które się wszędzie wkradają.
Filip August, któremu Papież ofiarował królestwo angielskie tytułem wiekuistego dziedzictwa, nie powiedział wcale podówczas, źe „nie do Papieża należy rozdawanie koron... kilka Jat przedtem był wyklętym za to, iż chciał pojąć inną żonę. Wtedy to ogłosił, że cenzura Rzymu jest zuchwaiem nadużyciem. Teraz myślał zupełnie inaczej, gdy ujrzał się wykonawcą bulli dającej mu koro. nę angielską 2).“ »\ r’ 1
W istocie: władzę papiezką ci tylko zaprzeczali, których ona dosięgała. — Kie było wszakże nigdy „na świecie władzy równie prawowitej, chociaż nie było również częściej zaprzeczanćj.**
Kiedy w r. 1077 sejm wT Forcheim odsądził od tronu Henryka IV cesarza, mianując na jego miejsce Rudolfa księcia Szwabii, Papież zwołał sobór do Rzymu, dla rozsądzenia uroszczeń obydwóch współzawodników, którzy przez pośrednictwo posłów swoich, przysięgli zgodzić się na postanowienie legatów o), i obiór Rudolła został potwierdzony. Wtenczas to ukazał się na koronie Rudolfa ów sławny napis: < 1
„Piotr wybrał Piotra, a Piotr wybrał ciebie 4).“
Henryk V otrzymawszy koronę włoską w r. 1110 zawarł traktat z Papieżem, przez który cesarz zrzekł się swoich uroszczeń do inwestytury „z warunkiem, ze Papież ze swej strony u-sląpi mu księstw, hrabstw', margrabstw7, ziem, jako też praw bicia monety, wymierzania sprawiedliwości i innych praw, jakich używali biskupowie niemieccy.**
W r. 1209, Otton Saski został wyklęty za to, ze wbrew najświętszym prawom słuszności, a nawet najsurowszym swoim zobowiązaniom, wtargnął się w obręb państwa kościelnego. Król francuzki i całe Niemcy ujęły się za nim — a pomimo tego ele-
f ^ ‘ •. !• ■ * . . • •' * Ó W \ V 'fil* 1 1 • >
T- > *.
1) Vołtaire, Essai, etc,, tome II, chap. XXXIX.
2) Wolter, tamże., Rozd. I. \
3) Maimborg, ad annum, 1077.
4) Petra (to jest Jezus Chrystus) dedit Petro, Petrus diadema Rodolpho.