maistre o papiezu026501

265

zwyczaj zręczne, odnosi się do ogólnego przezemnie zrobionego spostrzeżenia.

Sława wojenna właściwych Greków, Dabytą została kosztem ludów azjatyckich, których poniżyć starali się w swych pismach, tak, że się aż sami poniżyli. Czytając opis szczegółowy tych wielkich zwycięztw, na których skreślenie wysilało się pióro greckich dzie-j opisów, przypominamy sobie mimowolnie sławny wykrzyknik Cezara, na polu bitwy, gdzie poległ syn Mitrytadesa*

„O szczęśliwy Pompejuszu! jakichże przeciw sobie miałeś nieprzyjaciół! “

Jak tylko Grecya spotkała się zjeniuszem Rzymu, upadla na kolana i już od lego czasu więcej sie podnieść nie mogła..

Grecy zresztą sławili Greków : żaden naród spółczesny nie miał sposobności, ani środków, ani skłonności zaprzeczać ich pismu w czćmkolwiek : ale jak tylko Rzymianie chwycili za pióro, nie omieszkali obrócić w śmieszność to wszystko, co Grecy w historyi nakłamać poważyli się.

Pomiędzy plemionami greckiemi, sami Macedończykowie mogli się poszczycić chwilowym oporem stawionym wpływowi rzymskiemu. Był to lud osobny, z własnym dyalektem (którym ładna muza nie przemawiała); obcy wszelkićj wytworności, sztukom i je-niuszowi poetyckiemu właściwych Greków. Macedonia pokonała w końcu Greków i owładnęła ich z powodu właśnie, iż innych była to od reszty usposobień. Ale i ten lud w końcu zwyciężonym został przez Rzymian lak jak i inne.    }

Nigdy nie było z korzyścią dla Greków w ogóle, mierzyć się pod względem w^rojskowym z narodami zachodu. W chwili nawet, gdzie cesarstwo greckie rzuciło pewien blask sławy i posiadało przynajmnićj jednego z wielkich ludzi, drogo to kosztowało cesarza Justyniana, że się śmiał tytułować Frankiem. Francuzi pod wodzą Teodeberla przybyli do Włoch żądać od niego rachunku z tej chełpliwej samowoli: i gdyby śmierć nie była go na szczęście uwolniła od Teodeberta, to prawdziwy Frank, byłby bez żadnćj wątpliwości powrócił do Francyi ze słusznie zarobionym przydomkiem Bizantyńskiego.

Trzeba dodać, że sława wojenna Greków była przechodnią jak błyskawica. Ifikrates, Chabry as i Tymoteusz zamknęli szereg wielkich wodzów, który Milcyades rozpoczął 2). Od bitwy pod

.    ... i    ■    .......

1)    ........ Ed quidquid Graecia mendax,

Audet in historia.    (Juven).

2)    ,,Jieque post illornm obitum quisquam dux in lila urbe fuit dignus memorie.** (Corn Nep. in Timoth- IV.) Reszta Grecyi wcale się od nidi nie różni.

34