99
że jeżeli człowiek wejdzie do wody, jest niezawodnie ochrzczonym, ale jeżeli wodą polewa się go tylko, skutek bardzo wątpliwym się staje.
Na to można im powiedzieć, co ów kapłan egipski mówif im już przed dwudziestu wiekami: Aht jakież jesteście dziecil Zresztą, wolno im tak utrzymywać, nikt im tego nie broni i nie bronionoby także, gdyby na wzór Angielskich baptystów używali rzeki do obmycia się z grzechu pierworodnego.
Jedna z najpierwszych tajemnic religii chrześciańskiej używa Chleba za ma tery ą i znak widomy. Opłatek przeto jest chlebem, tak jakby najogromniejszy z bochenków, który ludzie upiec mogli: my więc przyjęliśmy opłatek. Jeżeli wszakże inne narody chrze-ściańskie sądzą, że nie ma innego chleba, tylko len, który pożywamy przy stole, ani leż prawdziwego pożywania, tylko przez poprzednie pożucie: szanujemy wielce tę wschodnią logikę, i u-pewnieni, że ci, którzy się dzisiaj przy innej formie upierają chętnie kiedyś pójdą za naszym przykładem, (skoro równej z nami dorosną świadomości), żadnego nie mamy zamiaru nastawać na ich przekonanie, pocieszeni będąc wewnętrznie, iż używamy ku wiel-kićj tajemnicy opłatka, jako chleba bez zaczynu, który ma za sobą bliższe podobieństwo do starożytnej Paschy, a również i do pierwszćj Paschy chrześciańskićj, i tę większą (niżby kto sądził) przyzwoitość, iż się poświęca chleb osobny i służący tylko wyłącznie ku sprawowaniu tak wielkiej tajemnicy.
Jeżeli ciż sami zwolennicy chrztu przez zanurzanie i zaczynionego chleba, tłomacząc fałszywie Pismo Święte i nieznając widocznie natury ludzkiej, twierdzą: że cudzołóstwo w małżeństwie zrywa jego węzły, to tym samym wyzywają oni niemal do zbrodni: Nie chcieliśmy atoli z tego względu uderzać na upornych braci, powiedzieliśmy im tylko, przy uroczystej sposobności: Zamilczymy o was, ale w imię rozumu i zgody, wzywamy wast abyście przynajmniej nic myśleli i nie mówili, iż się na rzeczy nic znamy 1).
Po tych i tylu innych przykładach, jakiebym tu mógł przytoczyć, któryż to naród miałby się powód lękać zwierzchnictwa stolicy Rzymskiej, i któryżby to Papież chciał obalać lub zapoznawać nasze przywileje? Papież nie odmówi nikomu posłuchania, szczególniej stara się zaspokoić życzenia monarchów we wszyst-kiem, co z wiarą jest zgodne i według sprawiedliwości możliwe. Nie masz w Rzymie drobiazgowego uporu, a jeżeliby w istocie o-bawiać się czego należało, to raczćj zbytnićj może wyrozumiałości i łagodności, nie zaś surowćj decyzyi.
1) Si quis dixerit ecclesiam errrare cum docuit et docet; Concik Trident. sess. XXIV. De matrimonio. can. VII.