Ekonomika turystyki R Łazarek (29)

człowieka, należą do dóbr wyższego rzędu, ponieważ zaspokajają potrzeby ludzkie znajdujące się na wyższych piętrach w piramidzie potrzeb, a udział wydatków na te dobra rośnie w miarę wzrostu dochodów ludności. Dobra niższego rzędu zaspokajają potrzeby znajdujące się na niższych piętrach piramidy potrzeb, a udział wydatków na te dobra maleje w miarę wzrostu dochodów.

Dobra turystyczne mają często charakter monopolu lub ąuasi-monopolu (, jak gdyby monopolu”). Typowym przykładem monopolu mogą być Jerozolima, Mekka i Rzym.

Jerozolima - „święte miasto” trzech religii: chrześcijaństwa, judaizmu i islamu. Klasztor zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, grób Dawida i Wieczernik, kościół Nawiedzenia i klasztor franciszkanów nad grotą Jana Chrzciciela. Na wzgórzu Moria - „święta skała” czczona przez Żydów jako miejsce ofiary Abrahama, a przez muzułmanów jako miejsce wniebowzięcia Mahometa. Była tu świątynia zbudowana przez króla Salomona (960 r. przed Chr.). Pozostałość: „Ściana płaczu”, miejsce kultowe Żydów. Głównym ośrodkiem kultowym chrześcijaństwa jest kościół Św. Grobu na wzgórzu Golgota (Kalwaria).

Mekka ~ znajduje się w Arabii Saudyjskiej. Święte miasto i cel pielgrzymek muzułmanów z całego świata. Miejsce urodzenia Mahometa i w 630 r. triumfalnego powrotu po ucieczce do Medyny (620 r.). W centrum Mekki jest usytuowany meczet z olbrzymim dziedzińcem, gdzie znajduje się Kaaba. Jest to rodzaj olbrzymiego relikwiarza, o wymiarach wys. 15 m, dł. 12 m, szer. 10 m, wykonanego z bloków szarego kamienia, na podstawie z marmuru; narożniki wyznaczają strony świata. We wschodnim rogu na wys. 1,5 m jest wmurowany Czarny Kamień, największa świętość muzułmanów. Składa się on z kilku kamieni spojonych srebrną obręczą. Wnętrze Kaaby ozdabiają złote i srebrne lampy oraz inskrypcje na ścianach. Z zewnątrz Kaaba jest pokryta haftowaną zasłoną z czarnego brokatu, co roku zmienianą. Dziedziniec jest otoczony murem z 19 bramami i siedmiu minaretami. Kaabę mieli zbudować Abraham i Izmael a Czamy Kamień miał zostać przyniesiony przez archanioła Gabriela i obudowany przez Abrahama. W czasie potopu Czamy Kamień miał zostać uniesiony do nieba. W III w. n.e. plemiona arabskie uważały Kaabę za „świętą i odwieczną”.

Rzym - jako dobro turystyczne ma charakter monopolu ze względu na to, iż był stolicą starożytnego Imperium Rzymskiego, a obecnie ze względu na Watykan -siedzibę Ojca Świętego.

Przykładami #was/~monopolu mogą być m.in. miejscowość pielgrzymkowo--turystyczna Lourdes we Francji, czy Fatima w Portugalii, a także Częstochowa w Polsce. Nie są to bowiem jedyne miejscowości o podobnych walorach, jest ich więcej i coraz więcej przybywa. W Polsce np, miejscowość pielgrzymkowa Li-cheń zaczyna już być nazywana „Nową Częstochową”, a po zakończeniu budowy bazyliki, największej w Polsce i jednej z największych w Europie, stanie się nowym ośrodkiem pielgrzymkowym na skalę europejską i będzie mogła być przykładem ^wari-monopolu.

Naturalne i stworzone przez człowieka dobra turystyczne decydują o atrakcyjności turystycznej kraju, regionu czy miejscowości i dlatego też obejmuje się te dobra wspólną nazwą walorów turystycznych.