page0187

188    Polska kwitnąca

clilebccw i podłych dusz trybem się uganiali. A-t o Li zwycięstwem tćm z uieprzy iaciół swoich niedługo ruszyła się królowa, gdy w sześć miesięcy po swey kuronacyi z tego świata zeszła.

Tenże ieszcze seym Piotrkowski (ió5o) zaburzony był sporem o władzę hi.,kupią sądzenia„szL-clily, kióry ożywiony był z okazji utauisława O-rzeebowskisgo. Ten będąc kanoniKieni Przemyskim chwyciwszy się nowości i stan duchowny porzuciwszy, przeciwko bezżeństwu duchownych powstawał i sam żonę poiął: za co wyklęty był od Jana Dziaduskiego biskupa Przemyskiego pasterza swoiego.

Ponieważ od nic iakiego czasu, nauka Lutra i Kalwina w Polsce silny wzrost brała, stan duchowny, a mianowicie księża, biskupi clirztściańslwu przewodni, zący oraz szkołami i edukacyą k.eru-iijcy, staranniej chodzić około lego poczęli, aby w Polsce związków z Rzymem nie zr> wami; z tych więc powodu w gorliwszy zpomiędzy nich Jlozy-tisz (voi) łlosen), pisał wyznanie wiary które synod Piotrkowski (155 i.) swoią decyzyą upoważnił: z tychże powodów ścigali tych, którzy się z pod Rzymu i posłuszeństwa wyłamywali, lako kacerzy sądzili. Zdawna była zn.iioma w Polsce iukoizycya święta, ale w pieczynuośri prawie zostawała, W owe czasy biskupi za herezy-ą do swoich sądów powołuiąc, na iednym z synodów inkwizycją (i543.) całkiem zakonowi odebrali i na siebie ią przenieśli. Tein pi zy krze\sze sądy duchownie stawały się mianowicie stanowi szlacheckiemu, który mocno obrażał się o to, że w wyrokach dotykano lego czci i maiątków. Zatem stan szlachecki, który iuż ścieśnił królewską władzę, poniżył stany niższe , powstał na stan duchowny i ten nu czas przewagi szlacheckiey doznał. Na bliskim seymie w Piotrkowie (r. lóńti.) odnowiły się burze na biskupów względem ich iuryzdi kry i i władzy w sprawach wiary: a lubo król. na stronę biskupów osądził, Lduakźe sami księża bisku-