19
ŚMIERĆ.
włożył wieniec i odrzekł: > wiedziałem, że narodził się śmiertel
nym* x). Najwięcej zaś to podziwienia godne, że opisując potyczkę w Hellenikach, nie wymienił nazwiska syna, choć było w ustach wszystkich, lecz tylko tę prostą zrobił uwagę: »Ateńczycy stracili kilku walecznych* 2). Nie można było dalej posunąć pokory. W tym ojcu mieszkała dusza iście spartańska.
Na bitwie pod Mantyneą zakończył swoje Helleniki, ale żył przynajmniej do r. 355 3). Umarł w Koryncie i tam został pochowanym. Czy przed śmiercią raz jeszcze zobaczył ukochaną siedzibę w Elidzie, nie wiadomo. Gdy 500 lat później zwiedzał Pauza-n i a s z okolicę, była zupełnie opuszczoną. S c y 1 1 u s nie istniał, a do koła jego ruin rozciągały się smutne piaski i rzadkie sosny. Tylko kaplica Diany jeszcze stała, a w pobliżu pokazywano nawet
*) Heli. YIL 5.
3) Według D i o g. Laert. II. 6. §. 56. umarł w Ol. 105,1 = 360/59 r. ale w Heli. VI. 4. 36. wspomina jeszcze zgon Alexandra z Fery (r. 35ę lub 357), w dziełku zaś >o pod atkach« rozd. 5. mówi o ukończeniu wojny Ateńczyków z sprzymierzeńcami (r. 355)- Jest więc prawdopodobna hipoteza Gutschmida (zob. lio-quette str. 32), że w spisie archontów i zwycięzców olimpijskich, ułożonym przez St ezyklidesa, z którego czerpał D i o g, Laert., dostało się kilka faktów, położonych pod Ol. 106, przez pomyłkę do Ol. 105. W istocie Chronicon Eusebii (ed. Schoene T. I. p. 205), które na tern samem źródle polega, wymienia przy obu olimpiadach jako zwycięzcę Porusa, czy tego samego, czy dwóch równoimien-nych. Mogła więc śmierć Xeuofonta, zapisana przy drugim Porusie, zostać umieszczony przy pierwszym. Potwierdza tę hipotezę Gutschmid a wiadomość u Diog. Laert., że Xenofout umarł za panowania Filipa macedońskiego. Wiemy bowiem z P1 u t. (Alex 3), że króla koń zwyciężył w Olimpii w tym samym roku, w którym mu urodził się syn Alexander W., a była to Ol. 106,1. Prawdopodobnie Stezyklides obok zwycięstwa Porusa zanotował zwycięstwo hippiczne Filipa, a z tego Diog. zrobił »za pauowauia Filipa. 1
Główne zdarzenia w życiu Xenofonta przedstawiaj;} się w takim porządku;
39}. walczy pod Koroneą, 337. zamieszkuje w Scyllusie. 384. Megabyzus go odwiedza. 371. uchodzi z Scyllusu.
370. osiedla się w Koryncie, 369. przywrócony do Aten. 302. śmierć Gryllusa.
354. umiera.
43o. rodzi się.
412. pierwsza służba w wojsku ojczy-stem,
410. poznaje Sokratesa.
401. wyjeżdża do Cyrusa.
399 pomaga Seuthesowi, potem Tybro nowi.
3g8. służy pod Dercylidasem.
396. zawiera przyjaźń z Agezylauszem.
a*
*