— 187 —
d) Odebranie honorowych funkcyi, jakie im powierzone zostały.
e) Zakaz brania udziału w rozrywkach, — n. p. zabawach, przechadzkach; domowy areszt i t. p.; osobliwie jeżeli dzieci zadanie niedbale, albo nawet wcale go nie wykonały, albo jeżeli innym dzieciom w zabawie- z pusLoly przeszkadzają, nie zgadzają się z niemi i t. p'. Naturalnie że taka kara może być zastosowaną tylko do takich dzieci, którym taki zakaz rzeczywiście sprawia przykrość. Domowy areszt tylko wtedy może być użytym, jeżeli rodzice z nauczycielem i szkołą ręka w rękę idą.
f) Odosobnienie od innych dzieci; osobna tak zwana ośla ławka może być czasami bardzo stosowną, szczególniej dla takich, którzy pustotą, swywolą i t. p. swoich sąsiadów ustawicznie niepokoją, albo którzy z powodu wykroczeń cięższego gatunku stali się niegodnymi towarzystwa swoich kolegów jak: kłamstwa, oszczerstwa, kradzieży, dzikości, wstrętnego niechlujstwa, upartego lenistwa, zuchwalstwa i t. p. Kto bez uzasadnionej przyczyny przychodzi za późno, niech stoi jakiś czas obok swojej ławki i t. p.
Jest błędem pedagogicznym kazać stać za drzwiami, albo nawet wracać do domu. Te kary pozbawiają dziecka nauki i wychowawczego wpływu nauczyciela, pozostawiają je sobie samemu, a nawet nieraz spełniają pragnienia dziecka, osobliwie jeżeli to jest pozbawione poczucia honoru.
(j) Przepisywanie. Zastosowuje się je osobliwie w razie lenistwa i lekkomyślnego przekraczania przepisów dyscyplinarnych, a ma ten cel, ażeby to co zostało zaniedbanem uzupełnić, a zapomniane dobrze w pamięć wrazić. Trzeba Lu jednakowoż wystrzegać się czystego mechanizmu, lecz wybierać takie przedmioty, które pobudzają do myślenia. Często jest ta kara połączona z następującą.
h) Siedzeniem po szkole, jest ono odpowiedniem dla takich dzieci, które często przychodzą za późno do szkoły albo swoje zadania z lenistwa zaniedbują. Powinno się odbywać tylko w izbie szkolnej po skończonej nauce. Winowajcy nie powinni nigdy pozostawać bez nadzoru, osobliwie wtedy, jeżeli chłopcy i dziewczęta tę karę wspólnie odbywają. Nauczyciel, któremu dobro jego dzieci szkolnych na sercu