page0829

821

Sołoki — Sołowieckie wyspy

Sołoki, miasteczko skarbowe z kościołem parcjalnym, w dawnem województwie Wileńskrem, powiecie firacławskim położone.

Sołokia, rzeczka w dawnem województwie Bełzkiem, płynie koło Uchno-wa, Bełza, i pod Krystynopolem wpada do Ruga.

Sołomiesć, miasteczko w dawnem województwie Wileńskiein, powiecie Wiłkomierskim położone, dziedzictwo Radziwiłłów', gazie- był zbór kalwiński.

SołOny, osada jakaś nad Dnieprem poniżej Kijowa. Kronikarze ruscy wspominają o niej pod rokiem 1168, że leżała na drodze handlów ęj z Kijowa do Konstantynopola i była naówczas zagarnięta przez Połowców. Musiała mieć znaczenie handlowe, a może i obronne, skoro imię jej kronikarz włożył w usta wielkiego księcia kijowskiego, gdy miał zachęcać swoich do wyprawy na Połow'ców.    W. K.

Sołotwina, pierwotnie Krasnopolem zwane miasto, dawniej w województwie Ruskiem, ziemi Halickiej, obecnie w Galicyi, obwodzie Stanisławowskim, nad Bystrzycą, 2 mile od Bohorodczan położone, w drugiej połowie XVII wieku prawem magdeburgskiem obdarzone zostało. Roku 1765 było tu domów 200, gospodarzy katolików 146, żydów 82. Rząd austryjacki sprzedał tę majętność, której dziedzicem był 1785 roku Krzysztof kniaź Puzyna, dawniej starosta upitski. Jest tu ekonom i ja skarbowa, warzelnia soli, mieszkańców 2,000, oprócz fary katolickiej są trzy cerkwie.

SołOWiecbi monaster, leży pod 65°1’ szerokości północnej i 53°25’ długości wschodniej, na morzu Białem, na wyspie Sołowieckiej, w gubernii Ar-changielskiej. Założony w roku 1470; opasany murern z wieżami i strzelnicami; długość muru wynosi 421, szerokość 3 i wysokość od 3—4 sążni. Posiada 7 cerkwi i kilkanaście kaplic, zbrojownię i biblijotekę zawierającą wiele dawnych gramot (dyplomów), rękopismów i ksiąg. Do monasteru należą 10 fabryk i zakładów, pracownie malarzy obrazów świętych, złotników, sztycha-rzy i t. d. Posiadłość monasteru składa się z sześciu wspomnionych wyżej wj^rsp Sołowieckich, które od Nowogrodu w darze otrzymał, a które przez późniejszych władzców Rossyi były zatwierdzone.    J. 8a...

SołOWieckiC wyspy (inaczej Solowki), leżą na morzu Białem w^r odległości 43 mil od urasta Archangielska, na zachód od zatoki Uńskiej, przy w^rejściu do zatoki Onegskiej, i 28⁵/₇ mil od miasta Onegi. Składają się z kilkunastu wysp, z których znaczniejsze: Sołowiecka, Anzerska, Muksolmska wielka i mała i dwie wyspy Zajęcze. Powierzchnia ich wynosi 13 przeszło mil kw.; wszystkie, prócz wyspy Anzerskiej, mają brzegi nizkie, środek zaś wyniosły. Grunt na wyspach Sołowieckich jest po większej części kamienisty, miejscami gliniasty, mulisty i torfowy; w ogóle nieurodzajny. Znaczną część powierzchni zajmują jeziora, z których główniejsze kanałami z sobą połączone. Roślinność jest tu bardzo uboga; z królestwa zwierząt hodowane są tylko bydło rogate i renifery. Ptastwa wszelkiego rodzaju wielka obfitość; w jeziorach i okolicznych wodach morskich pojawłają się różne gatunki ryb, szczególniej śledzie. Klimat mglisty i ostry, przez morze otwarte nieco złagodzony. W zimie temperatura rzadko 20° Reaum. dochodzi; lecz zato \y lecie, wiatry północne oziembiają atmosferę do 0 stopni, a śniegi jia północnych gór stokach leżą niekiedy aż do Czerwca (v. s.). Na wyspach znajduje się znaczna liczba różnych warsztatów, domów zajezdnych, zakładów gospodarczych i przemysłowych. Dawniej, tutejsze warzelnie dostarczały corocznie około 300 pudów soli; dziś całkiem zaniechane. Mieszkańcy trudnią się głownie połowem rvf i zwierząt morskich.