page0876

868

Sałtybow — Samara

wyprawionych do Zygmunta III, z ofiarowaniem korony Władysławowi. Złożył radzie czyli dumie bojarskiej w^- Moskwie traktat zawarty z hetmanem Żółkiewskim w^- Carowym Zajmiszczu; wyrugował Szwedów pod dowództwem De-lagardie z Ładogi; Sałtykow^- podejrzywany o ścisłe związki z Polakami, wezwany przez Nowogrodzian, wycierpiawszy okrutne męki, przysięgał że jest niewinny; pomimo tego był wbity na pal. — SaitykOW (Piotr), rozpoczął służbę wojskową r. 1714 jako prosty żołnierz. Piotr I wysyłał go za granicę dla nauki marynarki, przebył on koło lat dwudziestu we Francyi, ale nie czując w sobie skłonności do służby morskiej, za powrotem do Rossyi został szambe-lanern i generałem^- w r. 1758 pomagał generałowi Fermor do zajęcia Królewca. W r. 1759 rozbił Fryderyka II pod Kunnersdorf i wtedy cesarzow^-a Elżbieta mianowała go feldmarszałkiem; r. 1763 przeznaczony na głównodowodzącego w Moskwie. Umarł r. 1772. — SaLykOW (Jan), był mianowany 1795 r w^rojennym gubernatorem w^r Kijowie, a następnie w^- Moskwie, oraz feldmarszałkiem. Cesarz Paweł darował mu przeszło 6,000 włościan w prowincyjach zachodnich. Sałtyków umarł r. 1805, zostawiwszy synowi 60,000 włościan. — S&łtykOW (Mikołaj), urodził się r. 1736, wszedł w służbę wojskową jako prosty żołnierz. W r. 1783 miał sobie powierzone wychowanie wielkich książąt Alexandra i Konstantego Pawłowiczów, później mianow^-any feldmarszałkiem, r. 1812 prezydował w radzie państwa. W r. 1814 podniesiony do godności dziedzicznego księcia państwa rossyjskiego. Umarł w późnej starości, bo w 80 roku życia, r. 1816.

Samanis, tego samego nazwiska dwa jeziora w królestwie Polskiem, gu-bernii Augustowskiej, powiecie Sejneńskim, gminie Berzniki, w zlewie rzek Czarna i Marycha, wpadających do Hańczy Czarnej położone, pierwsze rozległe 33, a drugie 7 morgów^-.

Samara, miasto gubernijalne gubernii Samsrskiej, leży pod 53°li' szerokości północnej i 67°45' długości wschodniej, przy ujściu rzeki Samary do Wołgi. Zbudowane w^r końcu XVI wieku dla obrony od napadów' Nogajców i Kirgiz-Kajsaków. W r. 1645, w części miasta, nieopasanej rzekami Wołgą i Samarą, usypano wał ziemny z głęboką fossą, nadto zbudowano drewniane ogrodzenie z wieżami i strzelnicami. Za Piotra Wielkiego, przy pierwszym podziale Rossyi na gubernije, Samara zaliczona do gubernii Kazańskiej, następnie (w r. 1719) do Astrachańskiej; w r 1780 po utworzeniu gubernii Symbir-skiej, weszła do składu tejże; w^r końcu r. 1850 przeznaczona na miasto gubernijalne nowoutworzonej gubernii Samarskiej. Obecnie miasto z&fmuje 528 dziesięcin i 1,540 sążni; nadto do miasta należą grunta i pastwiska, obejmujące 8,709 dziesięcin. Cerkwi ma 6, domów około 1,800 (z tych około 120 murowanych). Liczba mieszkańców' wynosi 34,131 głów płci obojga (w r. 1863). Fabryk i zakładów^-: żelaza lanego (surowcu) 2, skór 6 mydlarni 2, do topienia łoju 13 i t. d.; prócz tego, kuźni 31 i wiatraków 36. W ogóle liczba fabryk i zakładów w obwodzie miasta i na gruncie miejskim wynosi 117. Wyroby (oprócz łoju do Petersburga wywożonego) sprzedają się w samej Samarze i na pobliźszych jarmarkach i targach. Na jarmarki miejskie (3) przywoią towarów różnych, tudzież przypędzają bydła i koni, za summę w ogóle około 400,000 rs., z których połowę przeszło sprzedają. Samara jest jednym z najważniejszych w Rossyi składów pszenicy; w jednem z lat ubiegłych przywieziono tu przeszło 720,000 czetwierti. Rzemiosłami mieszkańcy trudnią się bardzo mało; w ogóle liczba wszystkich rzemieślników^- dochodzi do 800 ludzi. Z zakładów naukowych: gimnazyjum, szkoła powiatowa i elementarna; z dobroczynnych: