255
nem, ze w czaszkach Murzynów mieściło się az do dziewięciu un-cyj cieczy mniej niz w czaszkach Europejczyków.
Czaszka Murzynów jest gruba, jej szwy tęgie, i dla tego wy-trwalsza jest na zewnętrzne uderzenia niz czaszka Europejczyka; lecz półkola ich mózgu stosunkowo są mniejsze, ich zwoje mnićj liczne i mniej głębokie niz u białego człowieka: wielka wydatność poczwórna, mała wydatność obrączkowa, móżdżek stosunkowo bardzo duży, obszerny otwór tylny głowy, grube przedłużenie mlecza pacierzowego, nadzwyczajna skłonność do wrażeń zmysłowych i do nerwow ych drażliwości, wszystko to oznacza większą niz u ludzi białej rasy zwierzęcość.
Herodot juz powiedział, ze twardsze są czaszki Etyjopejczyków niz Persów, i tę róźuicę przypisywano temu, ze Persowie zawsze mają nakryte głowy czapką cidaris, kiedy tym czasem uderzające wprost na głowy Etyjopejczyków słońce, stwardzało ich kości. Dowiedzioną jest rzeczą, ze kości Murzynów są grubsze i więcej zawierają w sobie fosforanu wapna, są także bielsze od kości ludzi kaukazkiego pokolenia. Fernandez (biedo zapewnia, źe tak samo rzecz się ma z czaszkami Karaibów przyrównanemi do czaszek Hiszpanów. Ludzie ci grubo i białoczaszkowi mają przy tem nader ograniczone pojęcie, dla tego pewno ze zbyt prędko twardniejąca kość czaszkowa nie dozwala rozwinąć się należycie mózgowi. Twardość kości, tęgość innych tkanek i mózgu, obwinia ich w ogólności o nieudolność umysłową, podobną jak u zwierząt zbyt wcześnie dojrzewających.
Te uwagi nad stosunkami między czaszką a twarzą Murzyna, między objętością jego mózgu w porównaniu do nerwów, nastręczają nam bardzo ważne wnioski. W istocie, im bardziej którykolwiek organ rozwija się, tćiu więcćj nabiera mocy i działalności; i przeciwnie im jest mniejszy, tern słabsza jest jego siła. Murzyn więc, ponieważ mózg jego jest mniejszy, a rozchodzące się z niego nerwy są większe, będzie mniej skłonny do myślenia, a więcćj pójdzie za poządliw ościami fizycznemi, kiedy Europejczyk, przeciwnie będąc ułoźouy, przeciwne murzyńskim okazywać będzie skłonności. U Murzyna wydatniejsze są organy węchu i smaku niz u białego człowieka; jego więc zmysły większy jak u nas wywierać będą wpływ
Virej. Hut. Nat., T. I. 35