286
nemu poruszeniu członków, wtenczas, kiedy przeciwnie wypadałoby w tyra wieku radości i szczęścia, rozwinąć swą całą żywość i wszystkie siły.
Nie słusznie więc żalą się na skrytość panien, kiedy tymczasem nasze obyczaje nielitościwe, tylko w przedmiotach przystojności, zalecają tak baczną ostrożność. Jakże zdrowie nadewszystko nie ma ucierpićć przez tę wymuszoną nieruchomość, i przez tę ociężałą nieczynność, które, iż tak powiem, są podziałem najwyższych godności i dostatków? Młode dziewice przyniewolone do takich nałogów, stają się wkrótce leniwemi; coraz bardziej powiększa się w nich miękkość i ociężałość i tak już z natury właściwe ich kon-stytucyi. Kobieta, nie może być wolną z własnej nawet woli; więzy tysiącznych skłonności i upodobania obciążają jej serce, równie jak więzy stroju i ubioru krępują jćj członki.
Prawie żadnych nie zna ćwiczeń ciało owych pięknych dam wysokich klass towarzystwa, które mając na swe usługi, na każde skinienie, mnóstwo ludzi ubiegających się na wyścigi dla przypodobania się im, takie mówię panie, przepędzają większą część czasu na miękkich poduszkach, albo w ostatnim już razie zatrudniają swe palce blahemi robotami. Nie przerwany ciąg zabaw i uroczystości, widowiska, gry, upiękniają ich życie; po długo-trwającej toalecie, trawią czas bezsennie częstokroć aż do rannćj jutrzenki. Z tego ciągle na odwrót prowadzonego rzeczy porządku , który czyni dla nich z nocy dzień, a noc z dnia, najzgubniejsze wynikają dla zdrowia skutki. I w rzeczy samej, jakże nie miałaby doznać zamięsza-nia w swych czynnościach ich organizacyja, kiedy przez całą noc utrzymują ją w nieustannćj drażliwości blask światła, widowiska, męczą gry, bale, rozmowy i tyle iunych rozrywek? Kiedy przeciwnie za powrotem słońca trzeba się udać na spoczynek, i w tak niestosownej porze naprawić delikatną kompleksyją, osłabioną nie-wczasem i utrudzoną zabawami? Wtenczas gdy siły zwierzęcego życia dążą wewnątrz do pokrzepienia ciaia, kiedy żądają snu i spoczynku, czuwa się noc za nocą, natęża i morduje czułość; a kiedy dzień zwraca je na zewnątrz i wzywa wszelkie stworzenie do działań, do ruchu, wtedy trzeba spać i zapędzać wewnątrz siły które natura rozwinąć chciała. Stąd też widzimy jak wiele osób prowadzących w ten sposób życie, tracą cerę, słabną i stają się chorobli-