scandjvutmp1a701

383

podwyższa moc tego trzewiu, kiedy przeciwnie osłabiają go podzwrotnikowe upały. Mieszkańcy zaś krajów podzwrotnikowych pozywają pokarmy bardzo lekkie, jako to cukier, galarety, soczyste owoce i t. p. Zacząwszy od bieguna aż do równika, ludzie stopniowo coraz mniój jedzą. Potrzeba tłustości i krwi dla Grenlandczyka, mięsa dla Szweda i Niemca, chleba i nieco mięsa dla Francuza, po-lenty, makaronu i legumin dla Włocha, trochy jęczmienia i ryżu dla Araba, kilku fig, nieco gummy dla Maura i Abissyńczyka. Ludy gorącego pasa ziemi, smarują sobie ciało tłustością aby się nie padało; tak szczególnićj czynią Hottentoci, którzy zawsze umaza-ni są łojem lub tranem: zwyczaj ten potrzebny jest dla Afrykanów, gdyż utrzymuje ich skórę w należnćj miękkości. Ludy wschodnie i południowe dla tej samćj przyczyny często się kąpią i myją. Tak więc na Północy ciało wymaga tłustości wewnątrz, a na Południu potrzebuje jćj jego wierzchnia strona. W okolicach przybieguno-wych największe ciepło utrzymuje się w wewnętrznych częściach ciała, i tam jest cała czynność życia; w okolicach zaś podrówniko-wych powierzchnia ciała wystawiona jest na największe działanie ciepła. Taki, względnie klimatów rozdział siły żywotnćj, wymaga wiele pokarmu w zimnie a wiele wstrzemięźliwości w krajach i porze gorącćj. Stąd jeszcze wynika, że mieszkańcy zimnych krajów mogą zaniedbać powierzchowność ciała, byle się zająć jego we-wnętrznością, kiedy tymczasem ludy okolic gorących powinny się "zajmować staraniem około ciała w odwrotnym porządku.

A więc człowiek przybiegunowy musi być mięsożernym, a zbo-żojednyra podrównikowy. Takie przeznaczenie okazuje się również z porównania zębów i szczęk Murzyna do Tatara. Murzyn ma zęby piękne, płaskie, szerokie, ściśle osadzone, szczęki przedłużone, muszkuły szczękowe i inne posługujące żuciu słabsze niż u Tata-rzyna; u ostatniego zęby są rzadkie, ostro-kończaste, szczęki silne, muszkuły potężne, u niego niemal wszystko jest takie jak u lwa lub niedźwiedzia; kiedy tymczasem pomienione organy u Murzyna więcćj zbliżają się podobieństwem do odpowiednich części u małp, które są wszystkie roślinożerne. Charakter nawet tych ludów wiele ma podobieństwa do małpiego charakteru (1).

(U Ca •!{ tyci* ludów owadoitrnycb, wiadomo ii Attńciycy jtdU poipoUta koniki Virej, Hut. Nat, T. 1.    51