scandjvutmp12e01

293

wzruszeniom. Stąd owa niestałość, owa draźliwość i usposobienie do ulegania najmniejszym chorobliwym wpływom, stąd owa bojaźliwość i lękliwość w umyśle i całym charakterze, stąd trwo-źliwość, którą lada co przeraza i mocno zajmuje, którą dręczą przywidzenia, płoszą strachy, która łatwo i z błahego powodu w radosne wpada zachwycenie, która się ugania za drobnostkami, a na widok cienia mdleje. Lecz wiek i doświadczenie życia nadają ko-bićcie więcćj mocy; organizacyja jćj staje się krzepsza, wytrwalsza, mężniejsza, szczególniej przez obcowanie z mężczyzną i przejęcie się męzkićm nasieniem. Tak to zahartowane pracą, przywykłe do mocnych wzruszeń wiejskie kobiety, np. pracowite włościanki, mato znają chorób, mniej szkodzą im namiętności; nareszcie w wieku podeszłym wiele z nich nabywa męzkiego, silnego charakteru, wydatnych rysów, chrapliwego głosu i marsowej postawy.

Przyczyną hysteryi panien już tu bywa ustanie regularności, a w tym razie może połączyć się z nią biała choroba i wraz z nią zniknąć, już pochodzi ona od wstrzymania białych upławów; najczęściej atoli sprowadza ją popęd do zamężcia i skłonność do ro-skoszy, których silnie się domaga burzliwy stan jajeczników i macicy u najczyściejszych i najmocniej zbudowanych dziewic.

Na tę to ostatnią jedynie mając wzgląd przyczynę, rzec można, że macica bywa szalonem i nienasyconera zwierzęciem; wyraźny tego dowód widzieć można na wielu dziewicach, przez których napady miłosnego szaleństwa, natura zdaje się z niewypowiedzianą gwałtownością upominać o swe prawa. Dziewica na wydaniu, w całej sile młodzieńczego wieku, mówi Baillou(l), niesłychane tej choroby cierpiała napady.

Wiadome są inne poznaki dziewiczych cierpień, jako to: pozie-wanie, ciągoty, płacz lub śmiech bez przyczyny, migrena, obfity odchód przezroczystego białego moczu, osobliwsze dziwaczne marzenia i śmieszne pomysły; jużto rozogniona, już blada, smętua cera twarzy; kurczenie w brzuchu, w gardle czuć się daje jak gdyby

(1) Dc morb. virgin., cap., VII» Huic virgini adeo 01 uteri totaąue vulva hiabat, ita ut vix qniqoaio crederc ponęt: quo medici colligebant praecipuara mali cauaam in Veneris appetitione consittere; et naturam iato uteri hiatn satia iudicare quodquam tam longi mali remediom aptum futurom esiet.