page0043

35

Rehfues — Reichard

co wartości, jak np.: Die Belagerung ton Gozzo, oder der letzle Assassine (2 tomy: 1834), i Die neue Medea (3 tomy; 1836).    F. H. L,

Reichard (Chrystyjan), znakomity mappograf, ur. 1758 roku w Schleiz, umarł 1837 r. w Lobenstein, z powołania prawnik, od 1798 r. poświęcił się w yłącznie studyjom geograficznym. Wypracowawszy Atlas całej kuli ziemskiej w projekcyi centralnej, to jest w formie sześciennej, i zostawszy współredaktorem czasopisma Ephemeirden, od 1812 r. wydawał wspólnie ze Stie-lerem w Weimarze znany Atlas podręczny i mnóstwo innych dzieł tego rodzaju, oraz mapp pojedynczych; między niemi odznacza się wielki Atlas der alt en T Velt w 19 tablicach i Thesaurus topograpkicus, oraz wyborna Mappa Ga liii do edycyi Cezara.    F. H. L.

Reichardt (Jan Fryderyk) kompozytor i teoretyk muzyczny ur. r. 1751 w Królewcu, uczył się w latach 1769—1772 na uniwersytetach w Królewcu i Lipsku, odbywał potem podróże i w r. 1774 został sekretarzem przy kamerze dóbr królewskich. W r. 1775 powołany przez Fryderyka II w miejsce Graun’a na kapelmistrza opery włoskiej w Berlinie. W r. 1782 udał się do Włoch a w r. 1785 pojechał do Londynu i Paryża. Odtąd nader ruchliwe prowadził życie. Zaledwie wykończył w Paryży partycyję całej opery Ta-merlan i połowy opery Panlhee, gdy śmierć Fryderyka II, skłoniła go do po-w rotu do Berlma. Napisana tu kantata żałobna wykonana na pogrzebie tego króla w Potsdamie (i wydana w Paryżu 1787) należy do najcelniejszych jego kompozycyj. Powtórna podróż do Paryża w r. 1792, a osobliwie wydane po pow rocie dzieło Vertrauie Briefe aus Paris (2 tomy, Hamburg, 1792 r.) ścią-gęły nań podejrzenie sprzyjania zasadom rewolucyi francuzkiej i utratę posady spowodowały; jednakże w r. 1794 zrobiono go dyrektorem solnym w Halli. I na tej jeszcze posadzie, nieprzestawał czynnym być pracownikiem muzycznym dla sceny. Po bitwie pod Jena udał się do Gdańska, Królewca i Memla, po zawarciu atoli pokoju w Tylży wrócił do Halli, wszakże znalazłszy swe miejsce obsadzonem, zwrócił się ku Kassel’ow^ri, gdzie mianowano go dyrektorem teatru francuzkiego i niemieckiego. Wreszcie usunąwszy się do majątku swego Giebichenstein pod Hallą, zmarł tamże r. 1814. Reichardt nie tylko był pracowitym kompozytorem, teoretykiem i estetykiem, ale nadto wielce miłym i naukowo wykształconym człowiekiem. Napisał on wiele oper w stylu Gluck’a (jak: Brenno, Olimpia Rosmunde i t. d.) które dziś są zapomniane. Za to drobniejsze jego utwory i pieśni (mianowicie do słow^r Goethe’go) niepo-żytą mają wartość i powszechną też po dziś dzień zjednały sobie sławę; szczęśliwym także nieraz bywał w traktowaniu muzyki charakterystycznej (jak np. muzyki czarownic do Makbeta, muzyki do Gottera: Geisterinsel i t. d.). Równe znaczenie mają i pisma jego o muzyce. Wielki on w swoim czasie wywierał wpływ na krytykę muzyczną, którą z wielkim pisał dowcipem a wydane przezeń czasopismo Musikalische Zcitung (3 tomy, Berlin, 1805 r.) trwałe posiada w dziejach sztuki znaczenie. Z innych dzieł jego, wspomnieć tu należy: dziennik Franhreich (1794 r.), Napoleon Bonaparte und das franzo-sische Volk (1804), Yertraute Briefe aus Paris (3 tomy, Hamburg, 1805 r.). Pierwsza jego żona Julia Reichardt, ur. w Berlinie r. 1752, córka znakomitego skrzypka Franciszka Benda (ob.) była jedna z najlepszych swego czasu śpiewaczek i oddawała się również kompozycyi. Od czasu połączenia sic z mężem w r: 1779 coraz bardziej talęnt swój wyrabiała aż do śmierci która ją zaskoczyła w r. 1783. Z córek ich najwięcej zasłynęła Ludwika Reichardt, twór-

3*