scandjvutmp18201

346

rza się widzieć tę chorobę i jako jej skutek, osłabienie, znikczem-nienie umysłowych zdolności.

Boeotum crasso jurasscs in aere natum.

Przyczynę tćj choroby przypisywauo jedynie wielkiej wilgoci powietrza, która wszystkie organy rozwalnia, rozprzęga, czyni człowieka nieczułym, ociężałym, bezwładnym; a zresztą częścićj zdarzają się wola u kobiet, u dzieci i u ludzi mających konstytucyje miękkie, białe lub blond, a oczy siwe, mgłę, niż u tych których temperamenty są brunatne, suche, w ogólności natury przeciwnćj pierwszym. Opadnięcie mózgu i ścieśnienie jam mózgowo-grzbie-towych, uważane przez Ackermauna, jest także wypadkiem niedostatecznego przetrawienia pokarmów grubych, zatykających, z których powstają kwasy w organach trawienia, które odmiękczają kości, podobnie jak u osób rachytycznych; rzeczywiście jest podobieństwo między pokrzywioneini, garbatemi, a kretynami, juz uważał je Boerhawijusz. Stąd pochodzi nieudolność i niekształtność. W istocie młodzi kretyni, podobnie jak racbytyczni, okazują częstokroć w pierwszych latach swego wieku, wielką pojętuość i dowcip, ale wkrótce potćm następuje nieuieczona głupota. Choroba ta nie jest dziedziczna; zdarza się jednak ze rodzice wolaci wydają na świat dzieci kretyny, jeżeli żyją w pośród przyczyn tego wyro-dzenia; niknie zaś wada gdy się takie rasy ludzi pokrzyżują.

Wnioskować można ze z dziecka będzie kretyn, jeżeli jest na -brzękłe, grube, w poruszeniach późne, ociężałe, ospałe, jeżeli ma głowę dużą, wysoką, twarz płaską, skronie zapadłe, tył głowy mało wydatny, wzrok tępy, głupowaty, pierś wązką, stopy szerokie, płaskie. Nie za długo chód jego stanie się niepewny, chwiejący, ręce obwisną, gęba półotwarta a z nićj płynąć będzie odraźliwa materyja; lubo takie istoty bardzo późno dojrzewają, jednakże płciowe ich członki nad miarę bywają duże, a przy tćm w ich obyczajach objawia się bydlęca lubieżuość; zresztą nieudolne, obżarte, prawie równo nieczułe na boleść jak na radość, tępe mając zmysły, tacy ludzie, tarzający się we własnych nieczystościach, zginęliby, gdyby się nie litowano nad ich nieudolnością. Fo większej części bywają oni niemi od urodzenia, pewnym tylko rodzajem