scandjvutmp18b01

3S6

raczćj liczyc można było wiele małych zgromadzeń, nlź jedno powszechne towarzystwo, raczej dobre obyczaje jak dobry gust, wszelako wtedy juz wywierały kobićty wpływ we Francyi większy, niż w którymkolwiek ucywilizowanym na świecie kraju. Było to niejako wynagrodzeniem ich za utratę udziału we w ładzy cywilućj, od któ-rćj je wyłączało prawo sułickie. W rzeczy samćj zdaje się źe mniej one wywierają wpływu w krajach gdzie mogą władać berłem, juz to może dla tego, źe mając udział w najwyższych prawach mężczyzn, tracą częs'ć właściwych swój płci przymiotów, już to dla tego, że my byliśmy z natury skłonni odmówić ich powadze tego, co z większą szlachetnością oddajemy ich delikatności. Dla tego to i prawa w tój mierze mniej mają nad nami mocy, jak sposób obejścia się, zwyczaje i mody, przez które panują kobióty. Bardziój towarzyska natura naszego narodu niż któregokolwiek innego, jego weso łość i żywość, jego pochop do zalotów i roskoszy, ciągle usposabiają obie płci do towarzyskiego życia i przyznają pierwszeństwo temu, kto się okaże najmilszym. Dosyć było kobiecie pogardzić ow ą rdzą dawnego barbarzyństw a, wyszydzić delikatnie samowolność i nieumiar-kowaue żądania, żartować dowcipnie z niewiadomości i głupstwa, odpowiedzieć śmiechem uzbrojonój dzikości, a to było dla nićj dosta-tecznćm do ugruntowania na zawsze swego panowania i zapewnienia sobie cywilnój niepodległości.

Jeżeli miłość, zbyt gorąca w ciepłych klimatach, pogrąża się w rozpuście, jeżeli słabą i obojętną jest w krajach lodowatych, tedy umiarkowane okolice ziemi, jak naprzyktad Francyja i cała południowa Europa, naturaluórn będą siedliskiem galanteryi. We wszystkich niemal czasach lud ten słynął dowcipem i uprzejmością; kobiety używają tu większej niż gdzieindziej swobody. Dla tego często składać tu będą hołd ich dowcipowi, cenić nadewszystko piękne tao lenta, i więcej przywiązywać się do tego co się podoba, niż do tego co dobre jest rzeczywiście. Smak będzie się doskonalił, lecz potćm stać się może wyszukanym i trudnym do zaspokojenia. Może przyjść do tego, że nadobne sztuki mniej będą w sobie miały naturalności, wielkości i prostoty, ale więcej u nas niż u starożytnych ozdoby i wdzięku. Masze zwyczaje wiele stracić mogą na powadze; duch ro-