Sponsorzy2001

128

został od zarządu dyccezyą, a krakowskim administratorem wybrany książę Michał Jerzy Poniatowski.    *

Wróciwszy do Heilsberga Krasicki, zajął się znowu pracą w bibliotece katedralnej. Pisał do księżnej Sapieżyny wojewodzicowej mścisławskiej dając rady jak ma wychować syna, utrzymywał korrespondeneye ze Szczęsnym Potockim, który mu z Rusi przysłał wilczurę na zimę, i pisywał często do Warszawy odbierając ze stolicy: bo najmniejsza go rzecz z kraju rodzinnego obchodziła. Żałował śmierci marszałka Stanisława Lubomirskiego. Miał teraz u siebie synowca najstarszego Ignacego imieniem. Zajął się jego eduka-cyą. Ksiądz Fug kapelan księcia uczył Ignacego po francuzku Puzeti Kre-mer po niemiecku, a Hug początków prawa cywilnego. Panna Anna (Marcy-bella) utrzymywała dziennik dla brata na Rusi, przysłała go do Warmii. Tak książę wiedział o wszystkiein, co się dzieje z rodzeństwem i krewnemi.

Lehdorfowie znajomi z Berlina przyjechali do Warmii gdzie mieli dobra, i książę cieszył się z tego sąsiedztwa tero bardziój, że i księztwo IIol-styńscy, którzy u nich przesiadywali, obiecali, że odwiedzą Krasickiego w He-ilsbergu. Tymczasem książę, uwalniając się czasami od pracy, na Sty Bartłomiej, na łowy do Smolan wyjeżdżał, i nie mógł nawet zajrzeć chociaż ńa chwilkę do Oliwy, gdzie go zapraszał ksiądz opat Karol Hohenzollern suffragan chełmiński. Żal było księciu ogrodu, bo wiele odmian w nim przybyło. Już nie jedna a. trzy biły w nim kaskady i ścieszki do przechadzki przedziwne i kwiatów bez liku. W ogrodach pod mostem fontanny już grały półtora raza wyższe niż w ogrodzie pałacowym. Książę pisał do bratowój list i mówił: „Będzie ślicznie, przyjedźże pani hrabino!”

I do Cetnera latały często listy z Warmii, ale wojewoda płakał z radości kiedy je odebrał, nie odpisywałjednak. Upominał przeto Krasicki i pisał do brata, że na Cetnera gniewa się i nie kłania mu się, i dąsa się i przy-mawia, i krzywo patrzy, i ręce zaciera, i w bok pluje, i po czuprynie się głaska i odgraża się. Dowcip do ostatnich chwil życia nie opuszczał księcia biskupa Warmii.

Czasem miał Krasicki Btraszny widok przed oczami. Wsie paliły się w okolicy Heilsberga, upały straszne dogrzewały i burze panowały na Bałtyku. Książę czytał jakąś książkę* wydaną w Hanowerze przed kilką laty, w którćj autor przepowiadał rewolucye, trzęsienia ziemi i nowe wyspy, które z morza wystąpią, i o powodziach strasznych, i o Renie, że wyschnie, i o kanale kaletańskim, że piasek go zamuli, a Anglia przestanie być wyspą. Śmiał się książę z tych przepowiedni i odpowiadał, że to gdzie dzwony leją albo farbują karmazyn.

W bibliotece Heilsbergskiej znalazł książę nadzwyczaj ciekawe, piękne i bogate matcryały do dziejów polskich. Przeglądał sam wszystko i nie spuszczał się na pomocników i sekretarzów swoich. Dopełniał także Niesieckie-go herbarz, bo umiał cenić zasługi tego znakomitego jezuity. W pismach księcia znajdujemy listy o Niesieckim i o jego koronie. Archiwum i biblioteka heilsberska stanowiła bogaty materyał dla poszukiwań. Nie sposób wy-