57
ludzi co ich w biegu wieków poprzedzili. Życie więc jest podawaniem, przedłużeniem tej samćj zdolności, od początku rodu ludzkiego a?. do nas; albo inaczćj mówiąc, nie przez siebie samych, ale przez ród który nam dał byt, żyjemy, bez niego bowiem nie istnielibyśmy. Rzec można, że osoby rzeczywiście nie istnieją same przez się: życie ich jest pożyczane; są one tylko czasowemi posiadaczami kapitału pierwotnego życia, napełniającego massę istot organicznych. Rodzenie jest tylko przejściem ruchu żywego, ciała organicznego do materyi zdolnej uorganizować się, a natura zna jedynie czyn rodzenia: jest to jedyny cel wszystkich jój prac. To co my nazywamy miłością, jest tylko zewnętrznym objawieniem się tego żywotnego ruchu, który usiłuje udzielić się innym istotom, dla nadania im życia. A tak wszystkich nas ożywia miłość; jej to winniśmy tajemnicę naszego bytu.
Siła twórcza czyli ruch żywotny nadany nam przez czyn upło-dnienia, działa dwojako: 1) wewnętrznie, już to w jednotach samczych już samiczych uspasabiając je do wzrastania, żywienia się i umacniania; 2) w ewnętrznie przez organy płciowe, udzielając się materyi mogącćj być nowćm życiem upłodnioną. Dopóki ta siła miłości ogranicza swe działanie wewnątrz jednotu, dopóty pozostaje w jednym środku skupioną; lecz kiedy doprowadzi ciało do takiego stopnia doskonałości i mocy, że już nie może się dale] powiększać, wtedy taż siła twórcza, żywotna, dążyć zaczyna na z ewnątrz. Im więcćj zaś udziela się zewnątrz, tćm mnićj działa wewnątrz jednotu: w rzeczy samćj uważamy, że płodzenie wielce osłabia siły ciała płodzącej istoty, i im się więcćj siły żywotnćj u dzieła, tćm mnićj w własnćm pozostaje jćj ciele. Prawo to zupełni e jest podobne do ruchu ciał martwych: im więcej udzielają go one innym massom, tćm bardzićj własny ich bieg wolnieje.
Oprócz wyłożonego żywotnego udzielania się dwóch płci dla spłodzenia nowćj istoty, są jeszcze między jednotami (indywiduami) pewne nawzajem zgodne lub niezgodne uczucia, z tegoż samego eo i pierwsza siła żywotna wynikające źródła. Najpićrwszym i najsilniejszym pociągiem między istotami dwóch płci jest miłość. Godne są uwagi okoliczności okazywania się tego płciowego pociągu między osobami; albowiem nie zachodzi on bez różnicy między