Rys. 2.5. Schemat ustroju elektrodynamicznego
Moment napędowy miernika wyznacza się analogicznie jak dla miernika elektroma-j gnetyczncgo w zależności (2.21), przy czym dla miernika elektrodynamicznego należy! uwzględnić: '
Awe = /, • /2 - AMn,
Awm = M n • Aa,
gdzie: I\ -prądjednej cewki,
h - prąd drugiej cewki,
AM 12 - zmiana indukcyjności wzajemnej układu dwóch cewek. W tym przypadku wyrażenie na moment napędowy ma postać
Aa
Wychylenie organu ruchomego miernika w stanie ustalonym określa zależność
a =
AMn
Aa
Przyrządy elektromagnetyczne stosowane są jako mierniki wartości skutecznej prądu i napięcia sinusoidalnie zmiennego o częstotliwości do 200 Hz. Wykonanie konstrukcji
mierników zapewniającej spełnienie warunku = const prowadzi do uzyskania kwa-
Aa
dratowej podziałki na skali miernika (zależność (2.23)). Przyrządy elektrodynamiczne znajdują zastosowanie zwłaszcza jako watomierze prądu stałego i zmiennego. W tym przypadku jedną z cewek, tzw. prądową włącza się szeregowo z prądem pobieranym przez odbiornik, którego moc jest wyznaczana, natomiast drugą, tzw. napięciową zasila się napięciem panującym na odbiorniku. Zakresy pomiarowa mierników elektrycznych można rozszerzać przez zastosowanie dodatkowych układów pomiarowych. W przypadku mierników magnetoelektrycznych są to: boczniki i posobniki; w miernikach prądu zmiennego do poszerzania zakresu pomiarowego stosowane są specjalne transformatory, tzw. przekładniki.
Zasadę poszerzania zakresu pomiarowego amperomierzy magnetoelektrycznych przy użyciu boczników przedstawiono na rysunku 2.6, gdzie:
i - prąd płynący przez ustrój miernika o rezystancji r,
I - prąd mierzony,
Rb -rezystancjabocznika.
r
Rys. 2.6. Układ do poszerzania zakresu amperomierza magnetoelektrycznego
Z prawa Kirchhoffa wynika dla układu z rysunku 2.6 zależność i-r = (I-i)-Rb,
umożliwiająca obliczenie rezystancji bocznika:
(2.24)
33