0296

26

Tragedia i zepsucie Jeżowów

Niebawem wieści o bujnym życiu seksualnym Jewgienii Jeżowej dotarły do Stalina. Szołochow, jeden z jej ulubionych pisarzy, wdał się z nią w romans. Jeżów kazał założyć podsłuch w jego pokoju w hotelu National i wpadł w furię, kiedy przeczytał szczegółową relację o tym, jak się całowali, a później „poszli do łóżka”. Był tak wściekły i zazdrosny, że uderzył Jewgienię w obecności ich smukłej sublokatorki, Zinaidy Glikinej (z którą sypiał), ale później wybaczył jej. Szołochow zdał sobie sprawę, że jest śledzony i poskarżył się Stalinowi i Berii. Stalin wezwał Jeżowa na posiedzenie Politbiu-ra i kazał mu przeprosić pisarza.¹

Palatyni lawirowali ostrożnie pomiędzy Jeżowem a Berią. Kiedy Jeżów aresztował jednego z komisarzy, Stalin wysłał Mołotowa i Mikojana, aby to wyjaśnili. Po powrocie na Kreml Mikojan stwierdził, że aresztowany jest niewinny, a Beria zaatakował Jeżowa. Jeżów uśmiechał się tajemniczo, napisał Mikojan, Beria wyglądał na zadowolonego, ale twarz Mołotowa przypominała maskę. Komisarz* cudem uniknął śmierci. Stalin kazał go zwolnić.²

Gdy jeden z czekistów potrzebował podpisu swojego zwierzchnika, Jeżowa nigdzie nie można było znaleźć. Beria kazał pojechać na jego daczę. Funkcjonariusz zastał tam człowieka, który był albo „śmiertelnie chory,

* Stalin poparł wniosek Berii o umorzenie sprawy przeciwko ludowemu komisarzowi budownictwa okrętowego Tewosjanowi, ale oświadczył Mikojanowi: „Powiedz mu, że KC wie, że został zwerbowany przez Kruppa jako niemiecki szpieg. Wszyscy rozumieją, że człowiek może wpaść w pułapkę [...]. Jeśli szczerze wszystko wyzna [...] KC mu przebaczy”. Mikojan wezwał Tewosjana do swojego gabinetu i przedstawił mu podstępną propozycję Stalina. Komisarz nie chciał się przyznać, a Stalin pogodził się z tym. Podczas II wojny światowej Tewosjan odegrał ważną rolę w przemyśle.