1032

Rozdział 2 • Organizacja badana statystycznego

Z badaniem ankietowym wiążą się ściśle pojęcia: kwestionariusz, respondent i ankieter. Kwestionariusz ankiety zawiera odpowiednio przygotowany zbiór pytań, które mają być zadane osobom. Osoba udzielająca odpowiedzi na pytania w kwestionariuszu to respondent, zaś osoba zadająca pytania to ankieter.

Opracowanie kwestionariusza jest jednym z najważniejszych i najbardziej odpowiedzialnych zadań. Od konstrukcji kwestionariusza zależy w znacznym stopniu jakość otrzymanych wyników. Po pierwsze, należy podkreślić to, że wyniki badania zostaną wykorzystane w wyraźnie określonym celu, tzn. nic będą np. odsprzedawane w celach komercyjnych. Na początku kwestionariusza warto również zaznaczyć, jak zostaną wykorzystane wyniki badania. Należy pamiętać o jasnym, zwięzłym i jednoznacznym formułowaniu pytań, tak aby respondent mógł na nie jednoznacznie odpowiedzieć. Ważny jest również układ pytań. Generalnie pytania zadawane w ankiecie można podzielić na dwa typy:

•    charakteryzujące osobę respondenta, np. jego wiek, płeć, zawód itp. (pytania te składają się na tzw. metryczkę respondenta);

•    związane z podstawowym celem badania (tzw. pytania merytoryczne).

Respondentowi można przy tym stworzyć mniejszą lub większą swobodę

w formułowaniu odpowiedzi, zadając pytania otwarte, zamknięte, filtrujące lub spisow-e.

Przykład 2.8.

Chcemy poznać preferencje telewizyjne respondentów. Pytanie może być sformułowane w następujący sposób:

1.    Pytanie otwarte

Jakie programy telewizyjne lubi Pani/Pan oglądać?.............................................................

(zostawiamy wolne miejsce na odpowiedź)

2.    Pytanie zamknięte

Jakie programy telewizyjne lubi Pani/Pan oglądać?

a)    informacyjne,

b)    edukacyjne,

c)    rozrywkowe.

d)    przyrodnicze, lub

Czy lubi Pan/Pani programy typu reality-show?

a)    tak,

b)    nie,

c)    nie mam zdania.

3.    Pytanie filtrujące

Czy lubi Pani oglądać telewizję? Jeśli tak, to jakie programy ogląda Pani/Pan najchętniej?

4.    Spisy

Jakie programy telev/izyjne lubi Pani/Pan oglądać? Zaznacz tytuły programów, których lista dołączona jest do kwestionariusza.

35