234

A    r ). (Uimm :t«u

KW rmhni v>. o ty un rws w:

7 CIAŁO STAŁE

punrn

przewodnictwa

pasmo

wzbronione

pasmo

podsIaMowe

R>*. 7.21. Sthem.il cncięclyc/mch poziomów domieszek w półprzewodnikach: a) poziomy Amorowe, b| poziomy akceptorowe; • — poziomy zajęte przez eleilrony. o — poziomy nie zajęło przez eleklruny

Do klasy półprzewodników należą obok krzemu lak/c inne pierwiastki o właściwościach pośrednich pomiędzy właściwościami metali a właściwościami niemetali, czyli pólmc tale. a w ich liczbie na przykład german i selen. Półprzewodnikami są liczne tlenki i siarczki, a także sclcnki, fosforki, arsenki, antymonki metali ciężkich oraz niektóre połączenia międzymetaliczne. Znajdują one szerokie zastosowanie we współczesnej elektronice (tranzystory, lermistory)

7.13. ZWIĄZKI CHEMICZNE O NIESTECHIOMETRYCZNYM SKŁADZIE

Prawo stosunków stałych wypowiedziane przez Prousta w 1779 r.. stwierdzające, ze stosunek mas pierwiastków łączących się w jakiś związek jest stały, stanowiło jedno z podstawowych praw. które umożliwiły rozwój chemii w XIX w. Jeśli idzie o substancje występujące w postaci oddzielnych cząsteczek, jak substancje w stanie gazowym lub ciekłym. prawo to i dzisiaj zachowuje swoje pełne znaczenie. We wszystkich cząsteczkach danej substancji jest zachowana zawsze ta sama liczba atomów poszczególnych pierwiastków. Dodanie lub odjęcie nawet jednego atomu powoduje zwykle wyraźne zmiany we w łaściwościach chemicznych i fizycznych. Jako przykład mogą posłużyć cząsteczki CO i CO> lub H_;0 i H;0>.

Inaczej rzecz się przedstawia w przypadku związków występujących w stanic stałym. w sieci przestrzennej których nie można wyodrębnić oddzielnych cząsteczek Wiele spośród tych związków może wykazywać skład zmienny w pewnych granicach przy zachowaniu tej samej struktury sieci przestrzennej. Uzyskiwano na przykład preparaty tlenku tytanu. HO. o składzie od TiO_07lft do TiO| zachowujące tę samą strukturę chlorku sodu. Związki o mestechiometrycznym składzie tworzone są szczególnie często