016

A    r ). (Uimm 2U&

KW rmhni v>. o ty un rws w:

16    1 PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII MASA ATOMOWA I C2ĄSTEC2KOWA

mcm jego znaku) jakiejś substancji oraz odpowiadającej jej masy molowej

y2v.il/; =0

1.6. LICZBA AVOGADRA I OBJĘTOŚĆ MOLOWA GAZU. BEZWZGLĘDNA MASA ATOMU I CZĄSTECZKI

Liczbę cząsteczek odpowiadających jednemu molow i, zwaną liczbą Avoj;adra i oznaczaną symbolem N,\. można wyznaczyć doświadczalnie na kilkanaście różnych sposobów. Są one zwykle opisywane w podręcznikach chemii fizycznej. Za najdokładniejszą wartość liczby Avogadru przyjmuje się obecnie

.V_A = 6.0221367(36) ■ 10*’ mol'¹

Znajomość liczby Awgadra pozwala na obliczenie bezwzględnej masy atomu i cząsteczki (i ustalenie relacji między atomową jednostką masy i gramem). Na przykład w 1 molu atomów wodoru, tj. w 1.00794 g wodoru, mamy 6.0221367 U)’' atomów wodoru. Masa pojedynczego atomu wodoru. m_H> wynosi przeto

= 1.67372 ■ IO”²⁴

1,00794

”^H “ 6.0221367 MT’

g = 1.67372 10"” kg

Masę pojedynczej cząsteczki wodoru, win,, znajdujemy natomiast, dzieląc masę 1 mola cząsteczek wodoru, tj. 2,01588 g, przez liczbę Avogadra:

2.011588

⁼ 6,0221367 10-'

= 3.34745 10"** g = 3.34745 I0"” kg

Weźmy teraz pod uwagę dwie różne substancje gazowe, każda w ilości jednego mola cząsteczek. Zgodnie z hipotezą Avogadra muszą mieć taką samą objętość, jeśli wykazują taką samą temperaturę i takie samo ciśnienie. W danych warunkach objętość jednego mola cząsteczek dowolnej substancji gazowej jest przeto stała*. W warunkach normalnych, tj. w temp. 273.15 K = llCi pod ciśnieniem 1.01325 10' Pa = 1 atm. objętość ta wynosi 2,241383(70) ■ 10 ^: m’ mol ¹ czyli 22,41410(70) I. mol '.

1.7. CHEMICZNE METODY WYZNACZANIA MAS ATOMOWYCH

Badania prowadzone metodą spektrometrii mas pozwalają, jak to powiedziano w p 1 5. na wyznaczenie mas atomowych oraz zawartości poszczególnych izotopów w preparatach różnych pierwiastków. Na tej podstawie oblicza się z kolei średnią masę atomową naturalnej mieszaniny izotopów, czyli krótko mówiąc masę atomową danego pierwiastka.

"Twierdzenie to jen słuiznc pod warunkiem. /< rozpairywane subsraneje gazowe s»o«uw| się do piaw gazu doskonałego