A HibUl. IM1U.1 ,Vvu r ), buui :uO
isbs w-wnti M.oty »n rws >»w
117 ROZTWORY BUFOROWE 353
w następujących równowagach:
CH-.COO + H;0 CH-.COOH + OH
NH; + HjO ^ NH, + H,0*
Odczyn roztworu takiej soli zależy od stopnia zaawansowania każdej z reakcji, który z kolei zależy od odpowiedniej stałej dysocjacji kwasu i zasady.
W ten sposób reagują sole pochodzące od słabych kwasów i słabych zasad.
Kwas octowy ulega w roztworze dysocjacji według równania CH,COOH + HjO u* CH-.COO + H.O‘
Wartość stałej dysocjacji
Kk = CqłlC00~ ‘OM** _ , 7S . |Q-ł (11.16)
CCH.OOOH
pozwala obliczyć, ze w roztworze o stężeniu <•*».*, — 1 mol L-1 stopień dysocjacji wynosi zaledwie ok 0,004. Dysocjację kwasu można cofnąć, wprowadzając do roztworu octan sodu. CHiCOONa (jego stężenie oznaczymy symbolem ,). Octan jest zdysocjowany całkowicie, a stężenie jonów octanowych pochodzących z jego dysocjacji, wynoszące również cM, jest tak duże w porównaniu ze stężeniem jonów octanowych pochodzących z dysocjacji kwasu, ze to ostatnie możemy w ogóle pominąć i napisać
fcw.coo = ^ (11.17)
Stężenie niczdysocjowancgo kwasu, cor.cooii. występujące w równaniu (11.16) tak mało się różni od stężenia całkowitego. c\^K, ze mc popełniając poważniejszego błędu możemy napisać
fCHtCOOH = Ckoj, (I 1.18)
Podstawiając równ. (11.17) i (11.18) do równ. (11.16). otrzymujemy
Onw
oraz
c„x0. = ^Kt (11.19)
C,M
pH = log —+p K, (11.20)
ÓMl
Z równań (11.19) i (11.20) wynika, że jeżeli znamy stosunek stężenia octanu do stężenia kwasu octowego waz stalą dysocjacji kwasu, to możemy obliczyć stężenie jonów