22 llozdztuł I. 1'rzr.gląd funkcji elementarnych
22 llozdztuł I. 1'rzr.gląd funkcji elementarnych
Funkcje wykładnicza i logarytmiczna są funkcjami równowartościowymi, ściśle monotonicznymi i ciągłymi w swoich dziedzinach. Funkcja wykładnicza przyjmuje wartości dodatnie.
Przy rozwiązywaniu równali i nierówności logarytmicznych i wykładniczych będziemy wykorzystywać następując!* związki:
^a€(0,l)U(l,+oo) |
,X-2>0 |
(i, = X2 log„ X\ - log,, X2) , |
(1.14) |
V«6(0.l) |
^Tl,Xj>0 |
(Xi < X2 <=> loguX, > log,, X2), |
(1.15) |
^a€(l,+oo) |
^Tl.X2>0 |
{X[ < X2 <=> log,, X| < log^), |
(I 16) |
^ae(0.l)U(].+oo) |
^x\ ,xj(zR |
(X| = X2 <=-> <lTl = O*3) , |
(1.17) |
Vat(0.1) |
^Xi ,*afcR |
(xi < X2 <=> a1* > «T3)» |
(118) |
^fi.x2€K |
(xi < X2 <=> aX| < a13). |
(1.19) |
PRZYKŁAD 13. Przy jakiej podstawie łogarytm liczby jest równy ROZWIĄZANIE.
Oznaczmy szukaną podstawę logarytmu przez x i załóżmy, że x > 0 i x / 1. Wtedy, korzystając z definicji logarytmu, mamy
, ^3 5 & 0_ł 1
log, T = 3 ^ X* = 3 * <=> *= 3-
PRZYKŁAD M. Znaleźć błąd w następującym rozumowaniu:
Wiemy, że ^ zatem (J)3 < (J)2. Stąd log(J)3 < log (3)2, czyli
3log -j < 2log i, a zatem 3 < 2.
ROZWIĄZANIE.
Ponieważ log < 0, więc z nierówności 3 log < 2 log 5 wynika, że 3 > 2. PRZYKŁAD IT». Rozwiązać nierówność 22afa+4x+3 - 9 • 2ł*+2*+3 ^ -64. ROZWIĄZANIE.
Wykorzystując własności potęg, przekształcamy podaną nierówność 8 • 22(x2+2x) - 72 • 2*’+2‘ + 04 ^ 0,
+ 8 0.
2'2(x3+2x) _ 2x3 f2ł
<2 - 9f + 8 ^ 0,
1 • Aiej rozwiązaniem jest 1 ^ t ^ 8. Zatem
■ v Ił mamy rozwią/łić układ nierówności
f x2 + 2x > 0 \ x2 + 2x ^ 3.
Ml i|«l
f ar(ar + 2) ^ 0 \ (ar + 3)(ar- 1) ^0,
f ar € (-oc, -2| U (0, -ł-oo)
Ilozwiązanicin nierówności jest zbiór |-3, -2] U [0, l|.
1'IIZYKbAI) Ki. Rozwiązać nierówność (J)"^ 112 < 5,-;r.
HOZWIĄZANIE.
Mamy rozwijać nierówność (jr)12 < (j)*-1.
Korzystając z własności (1.18), dostajemy y/x* - 8ar + 12 > x - 1.
Kozważmy dwa przypadki.
I ,r2 8;r + 12 >0 i ar - 1 <0
2 ji2 - 8ar + 12 ^ 0 i ar - 1 $s 0 i ar2 - 8ar + 12 > (ar - l)2. W pierwszym przypadku otrzymujemy
X1 - Sar + 12 > 0 x - 1 < 0
ar £ (-oo,2] U [(>, -ł-oo) ar€ (-oo, 1),