6H TECHNIKA LABOHATOHYJHA 11.5.
6H TECHNIKA LABOHATOHYJHA 11.5.
i1>.«Homi: >U|i
:*A.|«lii«:
łt'A* 1 fcW
parowych wyposażonych w komplety krążków-fajerek umożliwiających ogrzewanie kolb c różnych rozmiarach. Parę doprowadza się do tych łaćr.l odpowiednim przewodem, na którym znajduje się zawór umożliwiający regulowanie Jej dopływu. Jeżeli w laboratorium nie ma centralnego zaopatrzenia w parę, _ stosuje się łaźnie wodne ogrzewane elektrycznie (rys. H.5.I.). Łaźnia elektryczna o średnicy 23—25 cm wykonana Jest z. blachy miedzianej i zaopatrzona w przelew zapewniający utrzymanie stałego poziomu wody. Naczynie wyposażone jest w elektryczną płytkę grzejną z przełącznikiem trójstopniowym (ogrzewanie mocne, średnie i sćube) służącym dc regulacji ogrzewania. Łsżnia wyposażona jest v; komplet fajerek miedzianych lub ołowianych umożliwiających ogrzewanie kclb o różnej średnicy. Temperaturę wody w łaźni A reguluje śę intensywnością ogrzewania oraz szybkością przepływa v.-ody w łaźni Urządzenie 8 zapewniające utrzymanie stiłego pcziomu wsdy w łaźni łączy się z kranem za pomocą gruMścienncga węża gumowego, którego końce okręca się miedzia-nym. drutem, aby tiio dopuścić do zsunięcia się węża z metalowych rurek.
Po ogrzewania w temp. powyżej 100“ używa się zazwyczaj łaźni , . ": ■' ! • cj ■. I' :i ' 1 I'. C.x—'
r&czysty, nie przylega clo naczyń : Krzepnie po ochłodzeniu, zalety jego są więc oczywiste. Nieznaczna zmiana barwy oleju nie wpływa r.a zmianę jego własności użytkowych. Oleje silikonowe, r.p. MS 500, są najlepszymi cieczami do łaźni, jednakże są one zbyt drogie r.a Ui, aby mogły być obecnie powszechnie stosowane. Olej MB 500 można ogrzewać do temp. 250*. przy czym nic zmienia on barwy, ani nie paruje. Łaźnię olejową ustawia się pod wyciągiem i zaopatruje ją w termometr, aby nie dopuścić do przegrzania oleju. Po wyjęciu kolby z łaźni olejowej należy chwilę odczekać, aby olej spłynął z kolby do Jaźni, a następnie wytrzeć ją szmatką. Zwykłe łaźnie olejowe ogrzewa się palnikiem gazowym, można również pod dnem łaźni umieścić zwykłą kuchenkę elektryczną lub elektryczna płytkę grzejną, a dopływ prądu regulować autotransformatorem.
~ rynę i Itiilłn >>nutylu można ogizewie do~temp. l40-=:15il'J, w wyź.izćT temperaturze ciecze te dymią intensywnie wydrićfiTjif opary o nieprzyjemnym zapachu. Do ogrzewania w temp, ok. 250” używa sit; wysoko uwodornionego oleju z nasion bawełny o U. 43—*30J. Olej ten jest przez-
vr;i;. -In nacn'i: • «rjcnn'r n:% ZchlnHyeniu. zaletV iplffl
ach ■'•tamuje się lażnii- xto-ISi. 1 cz. wag Ko, się w temp. 71"; stop Ko-seifo: 2 cz. wag. Bi. 1 cz. wag. Pb i 1 cz. wag. Sn — U. 94*; mieszanina eutektyczna składająca się r 37 cz. wag. Pb j 63 cz. wag. Sn. topiąca się w temp. 183°. Łaźni metalowych nic należy ogrzewać do temp. powyżej 350', ponieważ zachodzi wtedy szybkie utlenienie stopu, czemu można zapobiec, stosując naczynie przedstawione na rys. TI.5.2. W zewnętrznym garnku umieszcza s.f; stop metaliczny. Przed ogrzaniem łaźni zlewką pokrywa stę warstewką sadzy, trzymając ją pod kopcącym płomieniem, co zapobiega przywieraniu metalu do powierzchni zlewki. Ten ram skutek uzyskuje stę, powlekając zletsittj w-retwą grafitu. Zarówno zlewkę, jak l termometr wyjmuje się ze stopu zanim on zakrzepnie. Łaźnie metalowe mają tę zaletą, że nic wydzielają podczas ogrzewania żadnych par i nie są palne, jednak są one zbyt drogie na to, żeby używać ich powszechnie.
Da or.rzcwBoia w waszych temperaturach »j mrlnli,rnj;. Moi, ~ftropd»: j er wag.
1 C2. wag. Sn i 1 cz. wdg. Cu; stop Wooda top; *>■
Rys. IIjS.3
Odpowiednią łaźnią do ogrzewania w temp. do 2óGc przygotowuje się mieszając 4 cz. wag. 8B-proc. kwasu ortofosforowego r 2 cz. wag. kwasu meta-fcpforowego. Mieszaninę tę ogrzewa się najpierw l>owoli do temp. 280° i utrzymuje w tej temperaturze tak długo, aż przestarie wydzielać się para wodna. Tak przygotowana łaźnia jest ciekła w temp. pokojowej. Do ogrzewania w temp. do 340* używa się mieszaniny sporządzone] z 2 cz. wag. 85-proc. kwasu ortofosforowego 11 cz. wag. kwasu motafosforowego. Mieszanina ta jest stała (lub bardzo gęstą cieczą) do temp. 20°.
Dawnie! używauo do c^rzewanla kol u. tzw. łaźni uimkimycli. Hvlv. to płaskie naczynia inetalcwe wypclnisr.c ulaniem ! ogrzewane nalnl--kicm gazowym? Jednak ze wzełtdu na niskie przewodnictwo cieplne plasku regulacja temperatury w tego typu łaźniach jest harczo utrudniona. Niekiedy stosuje się je obecni®, gdy trzobn uzyskać bardzo wysoką temperaturę, r.p. przy rozkładzie termicznym; w zasadzie jedr.ak do tych celów używa się łaźni wypełnionych grafitem lub granulkami niklowymi.
Łaźnie oowielrrr.c mogą studenci łatwo wykonać sami z okrągłych puszek blaszanych pc konserwach. Tego typu łaźni używa s.ę do ogrze-war.la cieczy .wr?.ącYCfl ngWYZel 80° kOP^uJc-I-lWUl^ StflStWflfc .Jb.BgKfcl
war.la dew r.icpo.nyrh. wrzs^-ęp, po»)źpl iei-tcmDŁiótu:vi. Górną krawędź pudelka wyrównuje się, usuwając resztki wyszczerbionej blachy. W dnie puszki'nakłuwa się szereg otworów i umieszcza na nim krążek wycięty z płyty azbestowej o grubości 2—3 mm. Średnica krążka azbestowego musi być równa średnicy dna pudelka. Boczne ścianki puszki owija się tkaniną azbestową, przymocowując ją starannie drutem. Z płytki azbestowej (2—4 mm grubości) wycina się krążek o średnicy nieco większej niż średnica górnego otworu puszki i w środku tego krążku wycina się otwór, po czym krążek przecina się wzdłuż średnicy; otrzy-
1