g7 bmp

3. Typ: ANNEUDA - Pierścienice

Typ ten liczy ok. 7000 gatunków, z czego ok. 7% stanowią pasożyty-

‘    ........................ mmi I    ^

Do pierścienic należą zwierzęta o symetrii dwubocznej i ciele podzielonymja segmenty. Mają dobrze rozwinięty układ krążenia - krew płynie w zanąjaiiętyrn systemie naczy,ń.,.Narzadv wydalni-cze powtarzają się w każdym segmencie.

Gromada: Hirudinea - Pijawki

•    ^ n- i ,.jj-J-Mi**-"*-*¹    . _f|| ^ ^ _M t t

Przedstawiciele tej gromady - to drapieżniki lub częściej - pasożyty zewnętrzne. Żyją w morzach, wodach słodkich, bardzo rzadko na lądzie {tropikalne lasy). WPolscewystepuia 23 gatunki pijawek.

Pi i awkPc'harakfe?vzui a sie grzbietobrzusznym.. spłaszczeniem. Zewnętrzne pierścienie nie odpo-wiadąjąwewnętrznym segmentom (na jeden segment przypada 3-5 pierścieni). Liczba segmentów jest ątałaj_wynosi_33jGztery pierwsze tworzą małą przyssawkę przednia, a z noTaczenia siedmiu ostatnich utworzona została duża tarczowata przyssawka tylna. Na dnie przyssawki przedniej znaj duje-się otwór gębowy. Natomiast nad przyssawką tylną, na stronie grzbietowej ciała,.mieścisię.otwór,odbytowy.

Pijawki osłonięte są wielowarstwowym oskórkiem, Pod nim znajduje sie nabłonek z komórkami śluzowymi. U podstawy komórek nabłonkowych występują komórki pigmentowe. Następną warstwę stanowią bardzo dobrze rozwinięte mięśnie. Jamą ciała jest u pijawełc mocno zredukowana.

W skład układu pokarmowego wchodzą: jelito przednie, środkowe i tylne.

Pijawki oddychają całą powierzchnią ciała. Układ nerwowy i krwionośny^zbudowąne są podobnie, jak u innych pierścienic. Pijawki .posiadaj a układ wydal niczy-typumetanefrydialne go.    i

Zwierzęta te są. grganizmamLhermafrodytycznymi. Układ płciowy męski składa sie z: pęche-rzyków nasiennvch.*przewodów.. wyprowadzaiących, hasieniowodu, p^zyjądrzą^pfzewodu wytry-» skowego i narządu kopulacyjnego. W skłądmkładu-płciowego żeńskiego-wchodzą: para worków, jajowych z jajnik¥ffi~wśródku;iaiowodv i macica.    -

Gruczoły powłokowe-ptodnkują kokoty do którego pijawka składa jaja. W kokonie, umieszczonym na dnie łub btzegu-zbiomika wodnego czy na roślinach wodnych, rozwijają się larwy, które przekształcają sie-W-postacie.dQrQsłe.

1. Gatunek: Hirudo medicinalis L. - Pijawka lekarska !V If

Występowanie. Bytuje w zbiornikach wodnych Eurazji ^Afryki i Ameryki PółnoeneLW Europie, także i w^blscCw^tępuje rzadko, co spowodowane zostało masowym niegdyś odławianiemtego gatunku dla celów leczniczych: obecnie wynika z zanieczyszczenia środowiska wodnego. PijawtaleEirska dawniej była szeroko w Europie hodowana. Obecnie w Polsce objęta jest ścisłą ochroną gatunkową?^

(Ochrona gatunkowa zwierząt - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26.09.2001 r.).

Budowa (ryc. 71, A-D). Hirudo medicinalis jest organizmem hermafrodytycznym o długości 8-10 Omlmic 1 cm szerokości. Strona grzbietowa wypukła, barwy zgmło^ęlonejjub zielonoszara-wej, posiada 3 _pary hnidnnpomarańczowych pasków (po 3_i;z Jrąądfigo_Jąokją). Natomiast strona brzuszna, która jestjpłaska('bvwa ubarwiona., zmiennie, od prawie _zielonoszarawej z nielicznymi tylko małymi, brudnopomarańczowyrm plamkami lub z wiekśzyM”}nieregularnych kształtów - do beżowej z plamami ciemnozielonymi, ojkąztałtąch. również tnere&ulamycfr-strona brzusma jesjjęjnobąrwna. Niewielka..wąska-przyssawka .przednia- otacza stnsunkowp duży •otwór gębowy. W jamie gębowej znajdują się 3 jałdy mięśniowe, Jzw. sggzgki^zjok, 100 ząbkami apatytowymi, służącymi do 'przecinania skóry żywic ieląjłiaZ45*3ASi^~4UQ&l^    sub

stancję pfzeciwżakrżepową - hirudinę. Bardzo dobrze.Jsst.'iozwHM^,^y..w6ŁPóattolspviro-miesniowy. Rozbudowana mięśniówka gardzieli pozwala na przepompowywanię lgwj dp^żQjądką. 2aopatrzffxw jest on w 10 par uchyłków niezwykle rozciągliwych, zawier^ących bogatą^florę bakteryjną^^^^'

78