klsti041

Bardziej subtelnie i w sposób dość urozmaicony urządzone są słopy i stopce Rusinów karpackich, zamieszkałych po naszej i czechosłowackiej stronie granicy. Dobrym przykładem nadzwyczaj czułego słopca może być wyobrażony na fig. 32; służy on do chwytania wielkich zwierząt drapieżnych zwłaszcza zaś rysi i bywa zastawiany na ich ścieżkach. Przechodzące zwierzę przez potrącenie cięciwy, zagradzającej mu drogę, powoduje natychmiastowe zburzenie całej konstrukcji, a samo ginie pod brzemieniem kłód. Skomplikowany mechanizm stróżykowy, jaki do tej paści zastosowano, znajduje uderzające analogje w odpowiednim mechanizmie niektórych samołówek indonezyjskich na tygrysy. Odmiennie urządzone są słopce górali ruskich w Czechosłowacji, używane na niedźwiedzie (fig. 33). Jeszcze subtelniejsze są paście zastawiane przez Wielkorusów⁷ syberyjskich na sarny (ob. fig. 34).

32. Słopiec (słupci) na rysie. Okolica Nadworny, Karpaty ruskie (Polska) Wg. C. Kochanowskiego (Łowiec, 1899, str. 185; tenże rysunek powtórzono pod nazwą słop w korespondencji z tychże okolic w Łowcu z r. 1900, str. 200).

70. Słopce znane są dziś głównie w niektórych okolicach Serbo-chorwacji, w regjonie karpackim oraz na wschodniej Wielkorusi; dawniej używ^rane były powszechnie w całej północnej, a zapewne i południowej, Słowiańszczyźnie. Nazwa słopijsłopiec i t. p. jest jednak właściwą,, o ile mi dotychczas wiadomo, wyłącznie Słowiariszczyźnie północnej. Małorusini przezwali słópcem nawet t zw. dziadek do orzechów, zapewne ze w⁷zględu na jego kształt bardzo podobny do omawianej tu samołówki. Obok nazwy słop, słopiec etc. istnieje wiele innych. W Polsce obchodząca nas nazwa zachowała się dziś tylko w niewielu miejscowościach, choć niegdyś, jak wynika z dawnych źródeł, musiała być pospoliciej używana. Na Rusi karpackiej i na Wielkorusi używają jej do dziś dnia.