1. Wprowadzenie 67
to odejście od leczenia rutynowego na rzecz leczenia indywidualnego. W jego wyborze zasadnicze znaczenie będą miały biologiczne właściwości ludzi.
Stosując terapię indywidualną, obejmującą specyficzny sposób reakcji chorego organizmu związany z tzw. konstytucją pacjenta, zakłada się a priori, że każdy organizm jest inny. Każdy człowiek odznacza się odmienną, niepowtarzalną psychiką, odmiennymi, choć czasem podobnymi reakcjami fizycznymi, innym sposobem myślenia i odczuwania zjawisk powstających w jego otoczeniu. Poznanie zatem odmienności każdego człowieka, a przede wszystkim zrozumienia jego przeżyć, jest podstawowym warunkiem humanizacji medycyny, która w XXI w. musi tworzyć inną, lepszą wizję wzajemnego zrozumienia, między jednym człowiekiem, nazwanym lekarzem a drugim, nazwanym chorym. Arystoteles nazywa to „rozwojem do mądrości, a nie rozwojem do użyteczności”.
1.2. Priorytety w polityce zdrowotnej
Nie ma takiego systemu opieki zdrowotnej, w którym nie pojawiłby się problem oczekiwania na drogie i trudnodostępne usługi medyczne. W krajach dużo bogatszych i lepiej rozwiniętych od Polski nikt już nie utrzymuje obywateli w mylnym przeświadczeniu, że każdy ma równy i nieograniczony dostęp do usług, niezależnie od tego, jak wielkie nakłady finansowe ponosi system finansów na ochronę zdrowia. Przy współczesnym rozwoju medycyny, rynków farmaceutycznych i rosnącej świadomości obywateli, realna podaż usług medycznych kształtuje się we wszystkich krajach na znacznie niższym poziomie niż popyt na nie, z uwagi na ograniczenia, jakie niesie ze sobą możliwość ich sfinansowania, zarówno ze środków publicznych, jak i z prywatnej kieszeni pacjenta.
Do podobnej konstatacji doszło w krajach Europy Zachodniej już dawno, dlatego też istnieje w nich sprawozdawczość i systemy zarządzania kolejkami oczekujących. Różnice pomiędzy krajami dotyczą stopnia zorganizowania list oczekujących, standaryzacji kryteriów, które są brane pod uwagę w ustalaniu kolejności pacjentów do operacji, a także kwestii kontroli nad realizacją kolejki oczekujących52.
W czasach, kiedy w sposób widoczny powiększa się luka pomiędzy oczekiwaniami pacjentów związanymi z dostępem do usług medycznych a środkami na nie przeznaczonymi, coraz istotniejsze staje się określenie priorytetów działań podejmowanych w dziedzinie zdrowia. Priorytety te zależą od wielu różnych czynników. W zakresie finansowania istotny wpływ na realizację zadań w ochronie zdrowia ma
’’ Zob. szerzej: Halik J., Funkcjonowanie list oczekujących na trudno dostępne usługi medyczne w wybranych krajach Europy Zachodniej, Centrum Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa, sierpień 1999.