str 010 011

mogła i mało jej brakuje, aby się mogła równać z zagraniczną” —• tak kończył swe sprawozdanie o manewrach Michał Starzeński, członek Komisji Wojskowej.

Nadszedł brzemienny w wydarzenia rok 1792. Regiment szefostwa Górzańskiego znajdował się na Ukrainie w związku z wrzeniem wśród chłopów. Ponieważ przewidywano wojnę, przeto wojsko było w stałym pogotowiu. W regimencie dokonano reorganizacji. Kurc-jusz pozostał w garnizonie. Natomiast batalion, w którym służył Bogusławski z podpułkownikiem Grochowskim, udał się nad Dniestr i rozlokował w miejscowościach nadgranicznych.

Najwidoczniej Bogusławski dobrze się wywiązywał z obowiązków fu nera, skoro awansował wówczas na podchorążego po dwóch latach służby jako gcmajn i unteroficer.

Tymczasem zbliżała się zawierucha wojenna. Niezadowoleni z reform Sejmu Wielkiego magnaci pod przewodem hetmanów Franciszka Ksawerego Branickiego i Seweryna Rzewuskiego oraz generała artylerii koronnej Szczęsnego Potockiego, udali się pod opiekę Katarzyny i zawiązali konfederację targowicką. Ich celem było obalenie Konstytucji 3 maja i przywrócenie starego porządku Rzeczypospolitej.

OD ZASŁAWIA DO RADOSZYC (1792—1794)

Y i dy w Warszawie uroczyście obchodzono U "v'i rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja, nad granicą ukraińską stały już carskie wojska generała Michaiła Kachowskiego gotowe do przejścia granicy Rzeczypospolitej, natomiast generała Michaiła Kreczetnikowa — nad granicą litewską. 14 maja 1792 roku ambasador Bułhakow wręczył deklarację z ostrym protestem przeciw sejmowym zmianom ustrojowym, niezgodnym z zawartym traktatem ¹, zapowiadając interwencję zbrojną w celu poparcia „cnotliwych patriotów” (tj. stronników Targowicy).

Polska była słabo przygotowana do wojny, a ponadto zawiedziona w swych rachubach na pomoc Prus. Uchwała o stutysięcznej armii pozostała na papierze. W 1792 roku zaledwie

11

1

Traktatem podziałowym z 1773 roku Rosja zagwarantowała tzw. prawa kardynalne, zachowując wolną elekcją króla i liberum veto.