str 134 135

przeszło 800 stron druku, które stały się główną podstawą do napisania tej książeczki.

Miał dwie córki, Józefę, która wyszła za 'Zygmunta Bardzińskiego, i Marię — wydaną za mąż za Alfreda Milewskiego,

Generał Klemens Kołaczkowski zmarł w 1873 roku ¹.

* ^{1 1}

Czytelników interesujących się bliżej życiem i działalnością tego mniej znanego generała powstania listopadowego oraz okresem, w którym działał odsyłamy do następujących publikacji :

Sz. A s k e n a z y, Dwa stulecia, Warszawa 1903. M. Handelsman, Napoleon a Polska, Warszawa 1910.

K. Kołaczkowski, Wspomnienia, Kraków 1898—1902.

T. Łepkowski, Warszawa w powstaniu listopadowym, Warszawa 1965.

J. Łojek, Szanse Powstania Listopadowego, Warszawa 1966.

I. Prądzyński, Pamiętniki, Kraków 1909. Polski Słownik Biograficzny, t. 13, Kraków 1967. St. S z e n i c, Ani triumf, ani zgon, Warszawa 1969.

W. Tokarz, Rozprawy i szkice, Warszawa 1959.

NOTA BIOGRAFICZNA

Klemens Kołaczkowski urodził się w 1793 roku w Poznaniu ², rodzinie średniozamożnej szlachty, wywodzącej się co najmniej z XIII wieku. Ojciec, Ignacy, należał do jednych z najnowocześniej gospodarujących szlachciców, matka, z Grudzińskich, była światła, oczytana, znała obce języki. Toteż Kołaczkowski otrzymał bardzo staranne wykształcenie. Najpierw uczył się w domu, później w Katolickim Kolegium we Wrocławiu.

W kwietniu 1809 roku po zdaniu konkursowego egzaminu został przyjęty jako podporucznik do Szkoły Aplikacyjnej Artylerii i Inżynierii w Warszawie. Wkroczenie do Księstwa Warszawskiego korpusu księcia Ferdynanda d’Este przyspieszyło jego chrzest bojowy. 16-let-ni oficer został przydzielony do dyspozycji szefa inżynierów, pułkownika Malleta. Bierze udział w pracach fortyfikacyjnych w twierdzach modlińskiej, serockiej i zamojskiej, a znajdując się w otoczeniu księcia Poniatowskiego poznaje oficerskie środowisko. Wojna z Au-

135

1

Polski Słownik Biograficzny, t. 13, Kraków 1967. Niektóre źródła podają, że Klemens Kołaczkowski zmarł w 1870 roku.

2

Polski Słownik Biograficzny, t. 13, Kraków 1967.