bodziec, zwłaszcza monotonny i me mający istotnego znaczenia dla organizmu
Przyczyny zmęczenia
- wy czerpanie rezerw energetycznych
- zaburzenia homeostazy związane z gromadzeniem się w tkankach produktów wysiłkowej przemiany materii, głównie kwasu mlekowego i związane z tym wzrost stężenia jonowodorowych i nieorganicznego fosforu. Wzrost stężenia jonów wodorowych powoduje: zmianę pH, zmniejszenie tępa glikolizy, upośledzenie resyntezy ATP, zwolnienie rozprzestrzeniania się pobudzeń wzdłuż włókien mięśniowych
- odwodnienie ustroju i utrata elektrolitów
- zadłużenie tlenowe tkanek czyli niedotlenienie pracujących mięśni lub utrudnienie odpływu krwi żylnej z mięśni
- zmiany w uwodnieniu komórek i przesunięcia jonowe
- wzrost temp. mięśni
- uszkodzenie struktury błony komórkowej włókien mięśni
- nadmierne zakwaszenie (hipoglikemia)
Objawy zmęczenia obniżona wydolność, dyskoordynacje psychomotoryczne, spadek siły, obniżenie pobudliwości tkanki mięśniowej oraz czasu reakcji odruchowej.
^subiektywne - uczucie silnego wyczerpania, bezwładność bólu mięśniowego u osób niewytrenowanych - bóle w obszarze płuc, gwałtowne wymioty a po dłuższych wysiłkach obfite pocenie się, drżenie rąk, zaburzenia psychiczne
^obiektywne - obniżona zdolność do pracy, zmniejszenie szybkości i precyzji wykonywanych ruchów, zwiększenie czasu reakcji odruchowej (refleksu), obniżenie zdolności osiągania dobrych wysiłków, upośledzenie precyzji bodźców słuchowych i wzrokowych, niezdolność koncentracji uwagi, kojarzenia.
Biologiczna rola zmęczenia - ratunek - rekrutowanie większej ilości jednostek motorycznych. Zmęczenie jest zjawiskiem bardzo pozytywnym w sensie biologicznym, gdyż chroni ono organizm przed całkowitym, maksymalnym wyczerpaniem biologicznym, fizjologicznym, biochemicznym i przed wyczerpaniem maksymalnym ATP, zbyt intensywną i długotrwała pracą Z punktu widzenia zdrowotnego jest także efektem pozytywnym Jeśli dojdzie nawet do zmęczenia i pocenia się - to jest to podstawą do poprawy funkcji na kolejny dzień, tzw. superkompensacja Zmęczenie me jest chorobą i ustępuje po dostatecznie długim odpoczynku.
VI. Ćwiczenia
Wypoczynek - to procesy zmierzające do usunięcie powstałych w toku pracy czynników ograniczających możliwości wysiłkowe organizmu, a stanowiących integralną część ochronnej reakcji biologicznej jaką jest zmęczenie Jego istotą jest odnowa biologiczna ustroju. Wypoczynek obejmuje:
eliminację produktów wysiłkowej przemiany materii
- wyrównanie zadłużenia tlenowego komórek uzupełmenie strat w zakresie źródeł energetycznych przywrócenie równowagi wodnej i elektrolitycznej ustroju
W czasie wypoczynku następuje eliminacja zmęczenia. Pełny wypoczynek oznacza całkowity powrót do normy wszystkich wskaźników fizjologicznych które uległy zmianie podczas wysiłku i pełną restytucję zdolności do wysiłku Niepełny wypoczynek powoduje