5>©bcujJU Ly f\ > j <S>a^-y\ey U~,
5>©bcujJU Ly f\ > j <S>a^-y\ey U~,
1) powinowactwo enzymu do substratu w okreflo- [BSż] — (84.6)
nych centrach, ' kj+fc, 1. ' .
2) najkorzystniejsza wzajemna orientacja reagują- p^yj^y 2 kolei (co jest zgodne z rzeczywistymi
cych związków wraz z aktywnym centrum enzy- warunkami), że początkowe stężenia S i E spełniają m0’ warunek fSJo > [E]„. Uwzględniając ponadto, że
31 współdziałanie z substratcro miejsc ekktrono-do-
. norowych i elektrbnp-akceptorowych aktywnego fflo “ [EJ-tJBS*) (8.4.7)
centrum enzymu i katalityczne działanie kwaso- otrzymamy
: wo-zasadowe,
4) efekty polaryzacji, wynikające z działania nalado- raga-. ki[B]o[S]
wanycb i polarnych grup enzyma. L J " ■
Szczególną rolę w procesach enzymatycznych odgiy- Biorąc pod uwagę równanie (8.4.4) dochodzimy do
będzie równy jedności. Oczy-y, że szybkość ts jest zawsze zależna miejsc aktywnych, a więc od sumarycznej j powierzchni kontaktu i tym samym od ilości.
' W przypadku dużych wartości h i znacznych oś-nień 0 1. Oznacza to całkowite obsadzenie1
miejsc aktywnych i szybkość reakcji przestaje zależeć od ciśnienia. Mamy wtedy do czynienia z zerowym rzędem reakcji. Z przypadkiem tym spotykamy się dość często w reakcjach enzymatycznych, ale znane są takie reakcje i na kontaktach metalicznych.
W pośrednim przedziale wartości h i p, 9 zależy od ciśnienia w bardziej złożony sposób, Zależność tę można aproksjfmować do ogóing funkcji
9 ~ bp* (8-4.2)
tzn. rząd reakcji będzie wtedy ułamkowy.'-Kinetyka reakcji enzymatycznych. Enzymy—bioka-tallzatory zaliczamy do katalizatorów mikrohetero-geni caiych. Cząstki enzymów mają masy cząsteczkowe w granicach 20000-500000, a więc typowe dla układów koloidalnych i stanową pod względem chemicznym substancję białkową,
.Budowa przestrzenna cząstek enzymu jest globu-larna, tzn. tańcach polipeptydowy jest skłębiony, a skłębienie utrwalone za pomocą wiązań dwuśiarcz-kowych oraz specyficznych lokalnych oddziaływań rńiędzycząsteczkowych. Czynnikami decydującymi o katalitycznych własnościach enzymów w procesach biologicznych są:
wają, jak się wydaje, warunki przestrzenne. Aktywne są przy tym .tylko niektóre miejsca na powierzchni cząsteczki enzymu. Zgodności strukturalne, w sensie dynamicznym, są zapewne nąjistotniejszym czynni-idem warunkującym mechanizmy hiomolektrlanie. Niezależnie jednak od natury oddziaływania sub-strat-cuzym, kinetykę reakcji enzymatycznych można ująć w sposób jednolity, zgodnie z lenią Michaelici Mentena. Oznaczmy przez B cząsteczkę enzymu, a. pszez S i P sahstratu i produktu.
Dowolną rakiję enzymatyczną zapiszemy za pomocą schematu a, ».
E+S# ES* ęaP+E , (8.4.5)
Symbol ES* charakteryzuje aktywny kompleks utworzony z enzymu. W podanym zapisie nie bierze się pod uwagę możliwości reakcji powstawania aktyw-' nego kompleksu produktu z enzymem.
Szybkość reakcji jem proporcjonalna do stężenia konądeksn
-^-kJTES*] (8.4.4)
.Stosując metodę stanu stacjonarnego, tzn. zakłada-1 d[ES*j
jąc, że ustala się stężenie ES*, a więc—= 0,
otrzymujemy
*r[E] P]-katES*l-isIES*] = 0 (8.4.5)
i dalej
: A- • j t- tćfJ?©V<yyM<S*'Ax>Cua ' c- Qjt7A^4w*l.
wyrażenia na szybkość reakcji enzymatycznej dfS] t,t,[E].[S]
ki+fy+fcitS] ■
ka+ki ki
nazwęstafej Michaelisa, otrzymujemy tzw. równanie Michaelisa-Mentena:
dl
(8.4.9)
małe, wówczas [Ś] w mianownika można zaniedbać i równanie przybija postać równania pierwszego rzędu:
Wprowadzając wielkość kH
•, która nosi
■m.
dl
~j~ [E]o'[S]
(8.4.12)
Jeżeli w równaniu Michaelisa-Mcntena (8.4.10) zastąpimy i3[E]0 przez wówczas
y.= ^x[S]
k„+[S]
(8.4.13)
(8.4.10)
Ejo[sj
Analiza tego równania prowadzi do następujących Biorąc odwrotność obu stron równania wniosków; Jeżeli stężenie substratu jest duże, wów- ' JL l
czas równanie (4.4.10) upraszcza się do postaci - n ■ + —- (8.4.14)
- V TU[S]
- -j~ * ^s[E]o = Vma (8.4.11) x i wykreślając zależność lfV w funkcji 1/[S] otrzymu-
' ’ .« jemy prostą, której nachylenie określa wielkość
Jest to szybkość. maksymalna, zależna tylko ód a która odcina na osi 1/K wielkość równą
stężenia enzymu.' Mamy przy tym do czynienia 1 /F^.' Stąd można także wyznaczyć stalą Michae-z feakcją zerowego rzędu. Jeżeli natomiast [S] jest lisa fcM.
Zadnie 8.4.1
Wyznaczyć rząd i stałą szybkości reakcji katalitycz-• nej na kontakcie (rozkładu wody utlenionej na \ i koloidalnym MnO^.'
Metodykaponlun
Przebieg reakcji rozkładu wody utlenionej według reakcji
HjOj HjOtI-j.Oj
możemy śledzić za pomocą miareczkowania nad* manganianem potasu w środowisku kwaśnym. Nadmanganian reaguje z wódą utlenioną wobec kwasów w myśl równania
2 MnO*+5H3O2+6 H+ -+ 2 Mn2++50a+8 H20
Reakcja prowadzi do całkowitego odbarwiania roz-| tworu i dzięki temu należy do najczulszych metod objętościowi analizy ilościowy.
Reakcję rozkładu H202 katalizuje bardzo wyraźnie Mn02, który można łatwo otrzymać w postaci roztworu koloidalnego, przez działanie na KMn04
wodą utlenioną w lekko alkalicznym środowisku:
2MnO; + 3H202 7+ 2Mn02+302+2H20+20H-
Zadanie wykonujemy więc w ten sposób, źe do, boranowego roztworu buforowego zawierającego H202 dodajemy małą porcję KMn04, a następnie śledzimy zmianę stężenia H202 przez pobieranie próbek i miareczkowanie nadmanganianem w ośrodku silnie kwaśnym.
Wyponukeaie
Aparatura: stacja miareczkom, szkło laboratoryjne, ultratermostat
Odczynniki'. 0,02 n KMn04, roztwór buforowy (boranowy) o pH « 9,23, 3%-owy roztwór HaOa> 2n H2S04.
.Wrkeuufe arian it
Do dwóch edenmajerek wlewamy po 50 cm3 buforu boranowego (pH -9,23), rozcieńczamy 150 cm3
• 445