PC110934

82 Elżbieta Kasianik

podmioty reprezentujące osoby prawne samorządu terytorialnego oraz jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego. Oznacza to, że do publikowania informacji są również zobligowane gminy i powiaty. Ustawa nakłada obowiązek udostępniania informacji publicznej „w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci teleinformatycznej”, czyli Biuletynu Informacji Publicznej¹. Strukturę strony głównej Biuletynu, standardy struktury stron, na których udostępniają informacje organy władzy publicznej oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, a także zakres i tryb przekazywania informacji oraz standardy zabezpieczenia treści informacji publicznych udostępnianych w Biuletynie Informacji Publicznej zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z 17 maja 2002 roku w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej². Potrzeba zagwarantowania dostępu do informacji publicznej oraz idea utworzenia czytelnych i powszechnych serwisów informacyjnych nie budzą wątpliwości, chociaż zarówno przytaczana ustawa, jak i rozporządzenie są częstokroć krytykowane z uwagi na nieprecyzyjność zapisów i fakt, że wiele samorządów już wcześniej realizowało konstytucyjne prawo obywateli do informacji. Krzysztof Głomb, prezes Stowarzyszenia „Miasta w Internecie”, jest zdania, że:

Budowa BIP-u to tworzenie nowego oblicza elektronicznego rządu w Polsce. To pierwszy, poważny krok w kierunku e-govemment w naszym kraju. [...] BIP co do treści pokrywa się z już istniejącymi serwisami dużych miast Jest jednak jeszcze wiele mniejszych gmin, dla których może on być szansą na stworzenie kompleksowego systemu informacyjnego³.

Negatywne opinie pojawiają się wśród praktyków - osób odpowiedzialnych w urzędach za utworzenie BIP-ów. Zdaniem Pawła Piotrowicza — kierownika re-feratu informacji i analiz Urzędu Miejskiego w Toruniu:

BIP mógłby być pierwszym, poważnym krokiem w kierunku zapewnienia obywatelom dostępu do informacji publicznej. Pod warunkiem, że wszystko byłoby dokładnie przemyślane i zaplanowane. Na początku wydawało się, że będzie wspólny dla wszystkich, ujednolicony system. Teraz okazuje się, że wytyczne MSWiA są tak ogólnikowe, że w każdej gminie może powstać coś zupełnie innego - byle wywiązać się z ustawowych zobowiązań⁴.

Marek Dymek - dyrektor wydziału informatyki Urzędu Miejskiego w Szczecinie, uważa, że:

W ustawie o dostępie do informacji publicznej jest wiele nieprecyzyjnych, niejednoznacznych zapisów. Publikacja informacji z sektora publicznego jest jednak potrzebna, dzięki temu działalność urzędów jest bardziej przejrzysta. W wielu miastach jest to już robione od dawna na stronach iff-tera etowych. Teraz trzeba będzie wydzielić osobną część na BIP⁵.

Podsumowując, należy zauważyć, że pomimo głosów krytycznych, będących reakcją na pomysł utworzenia urzędowego publikatora teleinformatycznego, nie można mu odmówić walorów porządkujących. Wchodząc na internetową stronę www.bip.gov.pl, obywatel otrzymuje informację z zakresu funkcjonowania sfery publicznej, w tym informację dotyczącą samorządu gminnego. I co szczególnie ważne — jest to informacja podana w czystej formie - bez komentarza, interpretacji czy sugestii, które mogą się pojawiać na stronach promocyjnych serwisów gminnych. Osobna refleksja należy się świadomości społeczeństwa w kwestii przysługującego mu prawa do informacji i roli samorządu w tym zakresie. W tym miejscu przywołam słowa Krzysztofa Głomba, stanowiące kontynuację wcześniej przytoczonej wypowiedzi:

Niestety, często [...] mieszkańcy nie mająjeszcze należytej świadomości w tej materii, nie wiedzą, że mają prawo domagać się od władz lokalnych szczegółowych informacji na temat ich działalności. Władze samorządowe powinny wykazywać większą aktywność w zakresie upowszechniania idei dostępu do informacji publicznej⁶.

4. „On-line” zamiast „in-line”, czyli e-urząd

Obywatele i przedsiębiorcy domagają się dziś nowych koncepcji i idei, pomysłów i uregulowań na miarę czasów, w których żyjemy. Te oczekiwania nie dotyczą tylko polityki i gospodarki, ale - często przede wszystkim — administracji publicznej⁷.

Owe nowe koncepcje i idee, pomysły i uregulowania w administracji publicznej na miarę czasów, w których żyjemy, realizowane są w oparcia o nowe media, szczególnie te, które operują kodem cyfrowym. Na takiej zasadzie działa e-Govemment (rząd w Internecie, czyli e-administracja). e-Govemment jest to:

Model działania instytucji rządowych i samorządowych oparty na wykorzystaniu nowoczesnych technologii komputerowych, Internetu i nowych środków przekazu. Model ten realizuje się poprzez relacje zewnętrzne (urząd-óbywatel, urząd-firma, urząd-dostawca) oraz relacje wewnętrzne (urząd-urząd, urząd-pracownicy)⁸.

Rozwiązania e-administracji powinny być:

1.    łatwe w użyciu;

2.    dostępne z dowolnego miejsca i za pomocą maksymalnie szerokiego zestawu urządzeń (komputer, telefon komórkowy, WEB TV);

3.    bezpieczne i zapewniające prywatność obywatolom;

4.    nakierowane na uzyskiwanie konkretnych efektów; a ponadto powinny:

1

   Por. tamże.

2

   Por. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 17 maja 2002 n w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej, Dz.U. z 5 czerwca 2002 r.

3

   Cyt za: „Computerworld”, nr 25/581,24.06.2002 r., s. 6.

4

   Tamże.

5

   Tamże, s. 5.

6

   Cyt. za: tamże, s. 6.

7

   Prof. M. Kleiber, minister nauki, cyt. za; www.egov.pl/. 1.10.2003 r.

8

   Słownik e-administracji, www.egov.pl/opracowania/slowiuk.php. 15.02.200* r.