PICT0018 (11)

J. Bendkowski, G. Radziejowska

r

32

Zdaniem M. Chaberka |3] reenginecringiem są nie tylko te wszystkie działania, które kończą się spektakularnymi jednorazowymi efektami, lecz każde działanie mające na celu racjonalizację procesów.

Reengincering istniejącego procesu czy też doskonalenie nowo zorganizowanego procesu oznacza zwykle jego lepsze, tańsze i szybsze funkcjonowanie [17J. Reorganizacja istniejących procesów kładzie nacisk na wyeliminowanie czynności, które nic przynoszą żadnej wartości, oraz na bardziej racjonalne funkcjonowanie tych, które tę wartość powiększają. Zasadę tę można wyrazić skrótem WUZA, oznaczającym: Wyeliminuj, Uprość, Zintegruj, zAutomatyzuj [17]. Przedstawione rozważania dotyczą także procesów logistycznych. Z uwagi na szybko zmieniające się otoczenie, postęp technologiczny, globalizację gospodarki oraz wzrost konkurencyjności zachodzi często konieczność przeprojektowania procesów logistycznych. Aby sprostać nowym wyzwaniom i zapewnić wysoki poziom obsługi klientów należy wdrożyć podejście zapewniające elastyczność działań. Wymaga to integracji procesów logistycznych ze wszystkimi istotnymi sferami (produkcja, marketing, badania + rozwój, finanse) systemu przedsiębiorstwa, którego są integralną częścią składową [3] (porównaj z kompleksowym ujęciem zaopatrzenia p. 1.4.1). Reengineering. czyli przeprojektowanie procesów logistycznych, stwarza możliwość innego podejścia do zarządzania procesami zaopatrzenia. Z jednej strony zapewnia reorganizację takich procesów, które cechują się zbyt długim czasem realizacji procesów zaopatrzeniowych, nieuzasadnionymi powiązaniami przestrzennymi zaopatrzenia materiałowego, nieuzasadnionymi nadmiernymi kosztami czy też niską jakością realizowanych usług [3]. Z drugiej strony jest to odejście od postrzegania zaopatrzenia jako funkcji administracyjnej na rzecz funkcji aktywnej, przyczyniającej się do realizacji celów przedsiębiorstwa.

1.6.4. Zaopatrzenie ukierunkowane na ekologię

Wraz ze wzrastającą w społeczeństwie świadomością ochrony środowiska stawia się przedsiębiorstwom wymóg zmniejszenia szkodliwości dla środowiska. Działania na rzecz ochrony środowiska w przedsiębiorstwie ujęte są w systemie zarządzania środowiskiem. Podstawę systemu krajowego stanowią:

•    norma ISO 14 000 o ogólnoświatowym zasięgu,

•    rozporządzenia Unii Europejskiej dotyczące audytu ekologicznego,

•    ustawa „O ochronie i kształtowaniu środowiska” i ustawowe regulacje gospodarki odpadami,

•    rozporządzenia Ministerstwa Środowiska o zasięgu krajowym.

Miejsce zaopatrzenia w łańcuchu dostaw_33

Uregulowania prawne w dziedzinie ekologii, odnoszące się do poszczególnych gałęzi przemysłu, są uporządkowane według poszczególnych czynników (powietrze, woda, ziemia, odpady) i obowiązują one zarówno w stosunku do procesu produkcyjnego jak też samego produktu.

Realizacja takich rozszerzonych „podstaw działania przedsiębiorstwa w zakresie ochrony środowiska” wymaga skutecznej organizacji wewnątrz samego przedsiębiorstwa. Coraz częściej mówi się o potrzebie przeprowadzenia ekoaudytu, czyli sprawdzeniu, ocenie i okresowej kontroli organizacji i skuteczności działań kontrahenta wpływających na stan środowiska naturalnego. Ważne staje się sporządzenie bilansu ekologicznego (ekobilans), czyli ilościowego zestawienia, w miarę możliwości, wszystkich skutków wywołanych przez produkt lub działanie na środowisko oraz uproszczonej wersji bilansu ekologicznego, czyli ekoprofllu [13]. Coraz większa liczba przedsiębiorstw uzyskuje dla swoich wyrobów świadectwa zgodności z normami ochrony środowiska.

Wzrost znaczenia spraw związanych z zaopatrzeniem przedsiębiorstwa spowodował, że zaopatrzenie uznano za ważny element w ochronie środowiska, który pojawia się zaraz na początku łańcucha tworzenia wartości [7]. Jako główne przyczyny ekologicznie zorientowanego procesu zaopatrzenia wymienia się z reguły takie elementy, jak: przepisy prawne, image przedsiębiorstwa, świadomość ekologiczna oraz koszty.

Realizacja procesu zaopatrzenia przy uwzględnieniu kryteriów ekologicznych wymaga kompleksowego ujęcia. Obejmuje ono działania proekologiczne, począwszy od wyboru materiałów, dostawców, opakowań, sposobu realizacji procesów transportowych, magazynowych, aż po zagospodarowanie lub utylizację odpadów poużytkowych. W przedstawionym ujęciu procesu zaopatrzenia dużą rolę odgrywa proces zakupu. W literaturze przedmiotu [7,13] pojawia się pojęcie ekologicznych zakupów definiowanych jako zaopatrzenie przedsiębiorstwa w materiały i usługi z uwzględnieniem kryteriów ekologicznych.

Z punktu widzenia ochrony środowiska zakup i logistykę zaopatrzenia należy rozpatrywać łącznie, bowiem kryteria ekologiczne należy odnieść do wszystkich działań związanych z zaopatrzeniem przedsiębiorstwa [7].

Schemat procesu zaopatrzenia zorientowanego ekologicznie przedstawiono na rys. 1.10.

Przedstawione ujęcie procesu zaopatrzenia wskazuje, iż łącznie muszą być rozważone elementy przebiegu procesu zaopatrzenia, współczesne prawodawstwo i najlepsze rozwiązania praktyczne. Dział zaopatrzenia, uwzględniający w swej działalności wymogi ekologii, nie powinien zatem czerpać motywacji tylko z uregulowań prawnych czy też być zorientowany jedynie na zachowanie minimalnych standardów, ale oprócz nadzorowania spraw dotyczących ochrony środowiska winien dążyć do redukcji kosztów [7],