ScannedImage 44

158

G WIIX) Z LATK.HS

jest miejscem ścieków, odpadków i kupy śmiecia’ - czyż nie zabrzmi to pogardliwie? Zatem ktokolwiek mówi: ‘Na począdku świat był wodą ponad wodą’ sprawia, że brzmi to pogardliwie. Porównał to również do ogrodu królewskiego z górną komnatą wybudowaną nad nim. Można na nią patrzeć, ale nie można jej dotknąć”.

Szkoła Szamaja powiada: „Niebo zostało stworzone najpierw, potem ziemia”. Szkoła Hilela mówi: „Najpierw stworzona została ziemia, niebo później”. Obie powołują się na argumenty popierające ich opinie. Jakie jest rozumowanie szkoły Szamaja? „Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” (Rdz 1,1). Można to porównać z królem, który zrobił tron, a po tym jak go zrobił, zrobił do niego podnóżek: „Niebo jest moim tronem a ziemia moim podnóżkiem” (Iz 66,1) Jakie jest rozumowanie szkoły Hilela: „W dniu, w którym Bóg uczynił ziemię i niebo” (Rdz 2,4). Można to porównać do króla, który buduje pałac. Po tym jak zbudował dolne piętra, buduje górne piętra. „Moja dłoń ustanowiła ziemię a moja prawica rozpostarła niebo” (Iz 48,13). R Juda bar Pazzi powiada: „To świadczy za szkołą Hilela: ‘To, co było przedtem, uczyniłeś fundamentem ziemi, i niebo jest dziełem rąk twoich” (Ps 102,26). R. Hanina powiada: W tym samym, na co powołuje się szkoła Szamaja, szkoła Hilela zbija argument. Jaki jest argument szkoły Szamaja? ‘Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię”. Tu szkoła Hilela odpiera: ‘A ziemia była’ (Rdz 1,2) - już wtedy była.¹⁴⁴ R. Johanan powiedział w imieniu wszystkich mędrców:,Jeśli chodzi o stworzenie, niebo było najpierw, jeśli chodzi o ukończenie, ziemia była pierwsza. Jeśli chodzi o stworzenie, niebo było pierwsze: ‘Na początku Bóg stworzył’. Jeśli chodzi o zakończenie stworzenia, ziemia była pierwsza: ‘W dniu, w którym Bóg uczynił ziemię i niebo⁵ ” Według szkoły Szamaja stworzył niebo pierwszego dnia. Była przerwa trwająca trzy dni, zanim stworzył potomstwo - pierwszy, drugi, trzeci. Czwartego: „Niech będzie światłość”. Według szkoły Szamaja stworzył morze drugiego dnia. Była przerwa trwająca trzy dni zanim stworzył potomstwo - drugi, trzeci, czwarty. Piątego: „Niech się morza zaroją” Według szkoły Szamaja stworzył ziemię trzeciego. Była przerwa trwająca trzy dni, zanim stworzył potomstwo - trzeci, czwarty, piąty. Szóstego: „Niech wystąpi ziemia” (Rdz 1.24). Według szkoły Hilela stworzył ziemię pierwszego dnia. Była przerwa dwóch dni, zanim stworzył potomstwo - pierwszy, drugi. Trzeciego: „Niech ziemia wypuści pędy roślin” (Rdz 1,11). Według szkoły Hilela stworzył niebo drugiego dnia. Była przerwa dwóch dni, zanim

¹⁴⁴ Tzn. że Rdz 1.1 odnosi się do stanu sprzed stworzenia.