tbiu12 PT76

Żołnierze polskiej Jednostki Obrony Wybrzeża („niebieskie berety") podczas ćwiczeń na pływa* jących, opancerzonych transporterach gąsienicowych TOPAS produkcji czechosłowackiej. Transportery te, stanowiące zmodernizowaną wersje wozu BTR BOI', zbudowano na podwoziu czołgu PT-70

lot. kolor. J. Magnuski

wodnego i pomp usuwających wodę oraz szereg innych pomocniczych urządzeń pozwalających na prawidłowe wykorzystanie wszystkich urządzeń czołgu.

W przedziale kierowania umieszczono też tablice z przyrządami pomiarowymi i kontrolnymi pracy poszczególnych układów i mechanizmów, a także baterie akumulatorów. W górnej płycie nad przedziałem kierowania znajduje się właz zakryty otwieraną (do góry, a potem w bok) pokrywą. Zamontowano tam trzy peryskopy obserwacyjne mechanika-kie-rowcy, przy czym środkowy peryskop można wysuwać do góry dla zapewnienia lepszej widzialności podczas pływania (podniesiony do góry falochron zasłaniałby widoczność). Siedzenie mechanika-kie-rowcy jest regulowane (podnoszone 1 opuszczane) zależnie od potrzeby. Gdy właz jest otwarty, mechanik siedząc na podniesionym siedzeniu prowadzi wóz z wychyloną przez właz głową; gdy zamyka właz, musi również opuścić siedzenie. Obok siedzenia mechanika-kierowcy, z jego prawej strony w dnie, znajduje się właz zapasowy, służący do opuszczania czołgu pod ogniem przeciwnika.

Przedział bojowy nakryty jest od góry wieżą obrotową, w której umieszczono zasadnicze uzbrojenie czołgu, armatę 76,2 mm sprzężoną z 7,62 mm karabinem maszynowym. Na obracającej się razem z wieżą podłodze znajdują się siedzenia dowódcy czołgu i działonowego, część zapasu amunicji armatniej i do karabinu maszynowego oraz stykowe urządzenie obrotowe, łączące instalację elektryczną wieży ze źródłami prądu i pozostałą częścią instalacji umieszczonej w kadłubie. W samej wieży umieszczone są przyrządy naprowadzania armaty na cel, przyrządy celownicze, radiostacja, urządzenia wentylacyjne, część zapasu amunicji armatniej, granaty ręczne oraz naboje sygnałowe. W górnej płycie znajduje się właz przykryty pokrywą, w której umieszczono wieżyczkę obserwacyjną dowódcy czołgu. Dowódca dysponuje trzema peryskopami obserwacyjnymi, umieszczonymi w obrotowej pokrywie i zapewniającymi dobrą widoczność w pełnych 360°. Dzia-łonowy ma do swej dyspozycji jeden peryskop obserwacyjny. W razie potrzeby niektóre z tych przyrządów, służących do obserwacji w dzień, można zamienić przyrządami działającymi na zasadzie podczerwieni i umożliwiającymi dogodną obserwację w nocy, we mgle itp.

Po dnie przedziału bojowego przebiegają cięgła sterownicze wszystkich urządzeń i zespołów mieszczących się w przedziale silnikowym i układu napędowego. Na dnie rozmieszczono też elementy zawieszenia — wałki skrętne. Na ścianach przedziału bojowego umieszczone są magazynki, torby i gniazda dla różnorodnych części zapasowych, narzędzi itp.

W tylnej części kadłuba, oddzielonej od przedniej metalową ścianką, znajduje się

12