CCF20081206075

Demokracja „chora” i „zdrowa”	& Wychowując młodych żołnierzy Polski Podziemnej" Kamiński dbał o przygotowanie ich do mądrego życia w demokratycznej ojczyźnie. Wprowadził wtedy pojęcie demokracji „chorej" i „zdrowej" i posługując się tymi określeniami przedstawiał sprawy młodym ludziom. Choroba demokracji polega - jego zdaniem - na niezdolności do kompromisu Zdrowie demokracji przejawia się zdolnością do współpracy, gotowością do podporządkowania się woli większości i lojalnością nie tylko w stosunku do przyjaciół, ale i do przeciwników politycznych. Obserwując życie polityczne naszego kraju w ostatnich 12 latach stopniowo dochodziłem do wniosku, że znaczna część ludzi, występujących na naszej scenie politycznej, nie reprezentuje tych wartości, o które chodziło Aleksandrowi Kamińskiemu. Nie było to dla mnie przyjem
Problemy z osiągnięciem kompromisu	ne spostrzeżenie. Myślałem niegdyś, że w niepodległej ojczyźnie nie będzie chyba specjalnie trudne wzajemne przekonanie się o konieczności współdziałania ludzi z różnymi życiorysami, o konieczności poszukiwania kompromisów, o potrzebie sprawnej władzy wykonawczej. Wydawało mi się, że niewielka nawet wiedza o polskiej anarchii w XVIII wieku, czy o losach Drugiej Rzeczpospolitej zmusi niejako każdego, kto wchodzi na scenę polityczną do namysłu i poczucia odpowiedzialności. Byłem niestety naiwny. Nie pozostaje więc nic innego niż znów mieć nadzieję, że może młodzi, ci. którzy już niedługo przejmą odpowiedzialność za państwo poi skie. będą mieli szersze horyzonty i lepiej potrafią wykorzystać szanse
Aleksander Kamiński: co decyduje o potędze państwa	stojące przed naszym krajem. W 1942 r. Aleksander Kamiński pisał „0 potędze państwa decyduje nie tylko ustrój, lecz głównie charakter narodu. Naród mężny, karny, pracowity, gospodarny, lojalny, twardy - będzie przy każdym ustroju przedstawiał silę. Naród bierny i tchórzliwy, leniwy i niekarny, nietrwały i nierozsądny - będzie przy każdym ustroju narodem słabym. Oczywiście, dobry ustrój państwowy podnosi w pewnej mierze silę narodu, zly ustrój zaś naturalną silę narodu obniża. (...) Wniosek na nasz polski użytek: podstawową cechą charakteru narodowego Polaków jest umiłowanie wolności. Dlatego ustrój demokratyczny byl i będzie jedynym zdrowym dla naszego narodu ustrojem. Ponieważ jednak w przeszłości i obecnie widzimy, jak nadmierne umiłowanie wolności stosunkowo łatwo przeradza się wśród nas w warcholstwo, jak trudno nam się zdobyć na wzajemne ustępstwa, uzgodnienia opinii, współdziałanie i współpracę - demokracja nasza winna być demokracją rządną, demokracją sprężystej i silnej władzy państwowej".^31 W czasie ciemnej nocy okupacji hitlerowskiej Kamiński tak zwracał się do ówczesnych młodych: „Czasy dzisiejsze są wyjątkowo ciężkie. Ale też dają one jedyną i niepowtarzalną okazję sercom dzielnym - okazję, która już nie wróci. Dla dobra własnego oraz dobra Rzeczpospolitej -pracujcie nad sobą według długodystansowego planu.’'' Każda epoka ma inne kłopoty. „Ciężkie czasy" obecnie są pod innym względem „ciężkie” niż te 60 lat temu. Bezrobocie to nic to samo co wal- ” o ijiii ilnkiailmci w s/.kicu H\v/ionvnru Armii Kmjmwi w łomie .Umieć się rożnie - s/kicc o Alcks.nulr/c Kamińskim". Jukii. Warszawa 2001. ■' Kamiński A.. M‘iHi.\ziikmvniii ,v//r. Biuletyn informacyjny 1942 nr 22. '* Kamiński A . Mhulrlr' sjknlna Oiulclyn inlńrmucyjny 194,5 nr $
158

ka zbrojna. Kamiński całym swym życiem uczy nas, że najlepszą radą na trudności jest aktywne poszukiwanie rozwiązań i dróg wyjścia, a nie czekanie, aż ktoś inny zrobi to „za młodych". Zacytowany wyżej apel, wydrukowany w podziemnym „Biuletynie informacyjnym" - głównym organie Armii Krajowej - byt skierowany nie do młodych dorosłych, ale właśnie do młodzieży w wieku gimnazjalnym: 12-17 lat.

Ćwiczenia do rozdziałów 12, 13 i 14

Rozdział 12. Rodzinne i środowiskowe uwarunkowania pracy nauczyciela

1.    Zastanów się, jakie wartości i postawy obecnie ważne dla Ciebie zawdzięczasz swojemu rodzinnemu domowi?

2.    Czy w czasach, kiedy sam chodziłeś do szkoły, przyjęte przez Ciebie postawy i wartości charakterystyczne dla Twojej rodziny powodowały. że różniłeś się znacznie od innych osób w klasie?

3.    Opisz pięć najwyraźniej występujących oczekiwań, jakie mają rodzice wobec nauczyciela. Czy oczekiwania formułowane przez rodziców uczniów z różnych klas bardzo różnią się między sobą?

4.    Anna Radziwll pisze: „Rodzice pytają nauczycieli, co robić, nauczyciele wzywają rodziców, by zadać im to samo pytanie" (A. Radziwiłł, 1975, s. 61). Czy, Twoim zdaniem, taka sytuacja pojawia się często? Co należy zrobić, aby przerwać błędne kolo?

5.    Pomyśl o jednej znanej Ci rodzinie, w której panują niezłe warunki materialne i atmosfera sprzyjająca wychowaniu dzieci. Jakie cechy wziąłbyś pod uwagę, by opisać tę rodzinę?

6.    Czy w znanej Ci klasie szkolnej potrafisz wymienić dzieci należące do rodzin, w których aktualnie istnieją znaczne trudności finansowe?

7.    Czy wiesz, które dzieci nie jedzą drugich śniadań w szkole? Czy wiesz dlaczego?

8.    Dowiadujesz się o nieszczęściu, jakie spotkało rodzinę jednego ze znanych Ci uczniów i spowodowało gwałtowne i ostre pogorszenie sytuacji materialnej. Masz ochotę zainteresować się tą sprawą i ewentualnie coś pomóc. Zaprojektuj plan działań, jakie możesz podjąć.

9.    Masz wrażenie, że kilku rodziców daje zbyt dużą swobodę swoim dzieciom - uczniom Twojej klasy. Chcesz im to zakomunikować. Jak to zrobisz?

10.    Gdybyś musiał walczyć z narkotykami na terenie szkoły lub gdybyś chciał przeprowadzić akcje ostrzegawczo-prewencyjną - z jakimi instytucjami, organizacjami lub grupami na terenie Twojego miasta (województwa) warto się kontaktować, by uzyskać fachową poradę i pomoc? Przygotuj informacje o organizacjach i zarys planu działania. Jaką rolę mogliby odegrać rodzice?

11.    Zaplanuj działania niezbędne dla wyrównywania szans dzieci w mniejszych miejscowościach.

I.itcratura

Łobocki M„ Współdziałanie nauczycieli i rodziców w procesie wychowaniu.

NK, Warszawa 1985.