65465 IMGw03

XIV. FORMY KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA INTEGRACYJNEGO I EKSTEGRACYJNEGO

W polskiej surdopedagogice wyróżniamy dwie zasadnicze formy -arganizacypie wychowania Są to:

f— nauczanie i wychowanie zintegrowane* bądź integracja szkolna i pozaszkolna*, przez które rozumie się stworzenie warunków dydaktycznych i wychowawczych umożliwiających wspólne kształcenie dzieci, młodzieży, a także dorosłych z uszkodzonym słuchem razem ze słyszącymi,

—    ekstegrac ja* bądź nauczanie i wychowanie i z o-lowane', charakteryzujące się przebiegiem procesów socjalizacyjnych i wychowawczych wyłącznie w podkulturowym środowisku szkolnym i internatowym składającym się z osób niesłyszących.

U podstaw tych dwu fomm organizacyjnych wychowania w surdopedagogice znajdujemy trzy koncepcje rozwoju niesłyszących, wynikające z celów rewalidacyjnych:

—    koncepcję całkowitego włączenia wychowanka odbiegającego od normy do społeczeństwa*, jednoczącą zwolenników totalnej integracji społecznej. W skrajnych przypadkach zwolennicy tego poglądu dążą do rozwoju wychowanka w izolacji od innych niesłyszących w celu zapobieżenia powstaniu i rozwojowi więzi wspólnego losu i swoistej podkultury,

—    koncepcję uwzględniającą przede wszystkim swoistości podkultury niesłyszących, ¹

— koncepcję stworzenia warunków sec ranków wychowawczych umoiliwiaMdr społeczną⁷. Uwzględnia ona możliwości I ogranie—ją

Zagadnienie wychowania integracyjnego I ekstegracy^ugp¹ | młodzieży z uszkodzonym słuchem stało H aktualne «w niem pierwszych szkół dla niesłyszących (Paryż 1771, Ltpdi 1779}. kursorem kształcenia dzieci niesłyszących w częściowej ialąp^S Niemiec Johan Baptista Graser (1766—1841). Zorganizował «n w i 1821 w Bayreuth w zwykłej szkole klasę dla Wkrótce w Niemczech istniało już 100 takich klas. Twomnis klat Af dzieci niesłyszących w zwykłych, masowych «ko>aeh tym, że^a: oddzielne wychowanie dzieci niesłyszących i słyszących )lH nienaturalne, a także, że jedynie część dzieci z uszkodzonym studiem mogła znaleźć miejsce w szkołach dla głuchych. Sądzono fdMdHHH sztukę nauczania dzieci niesłyszących należy upowszechnić wMI aflm* czydeli dzieci słyszących. Nauczanie dzieci niesłyszących w tym 0ĘĘM budynku, w którym uczą się dzieci słyszące, umożliwia tym ftammjM kontakt z normalnym życiem i zapobiega ich wyoKmmoBii|^|^^| i w Polsce ks. Jakub Falkowski początkowo zamierzał ponadiU MH tut wyłącznie dla uczniów dochodzących, a więc w częściowej integnrp Zamysł ten jednak się nie powiódł.

Na świecie, a także w Polsce, pojęcie integracji w swłBpdMH rozumie się czasami nieco węziej bądź bardziej zróżnicowanie. SIMmN się więc, obok terminu i pojęcia integracji szkolnej rozumianej M żej, pojęcia szkolnej segregacji oraz szkolno]

Szkolna segregacja, podobnie jak ekstegracja, to nauczanie i wjuihmgl * nie w izolacji od dzieci słyszących. Natomiast izolacja szkohrn oHęĘM nauczanie i wychowanie dziecka z uszkodzonym słuchem wśród dyszących, jednak bez niezbędnej specjalnej pomocy w oemalł&m|H uzasadnionej konsekwencjami wynikającymi z kim jest uszkodzony słuch. Termin ten odpowiada wyrażeniu gracja w izolacji¹*. W myśl tej klasyfikacji integracji zajmuje pozycję pośrednią między szkolną segregacją (rozwojem lacji) a szkolną izolację (integrację w izolacji).

W obrębie integracji szkolnej i pozaszkolnej możemy    ■

rozmaite jej formy i nasilenia. Może to być np. tyflm^H pozaszkolna, kiedy dziecko z uszkodzonym

⁷    Tamże.

⁸    A. Lowe, Die geschicłUliche Entwicklung der DeirtwispM hbrloser Kinder [w] „Der Kinderarzt" 1984, nr 11.

⁸. A. Lowe, Hórgeschddigte Kinder m Regehchaln. JBąefilifl suchungen und Erhebungen in der Bundesrepublik Deutschlaad u* Schriftenreihe Band 5, s. 15—17.

J? Patrz B. Hoffmann, Rewalidacja niestysząeyd^ jw,

U — Surdopedagoglka

1

Są one szczegółowo omówione m. ih. w mojej pracy Rewalidacja niesłyszących, s. 28—40.

*    K. Kirejczyk, Uzasadnienie wytszoici systemu integracji nad systemem izolacji w procesie nauczania (wychowania) dzieci głuchych i niedosłyszących w dzisiejszej szkole [w] K. Kirejczyk (red.), Z zagadnień surdopedagogiki, Warszawa 1970, I 165.

•    O. Liptowski, Problem integracji, „Szkoła Specjalna" 1976, nr 1.

« Tamie.

I K. Kirejczyk, Uzasadnienie..., jw.

i O. Liptowski, Problem integracji..., jw.