GRANICE METAFORY - INTERPRETACJA METAFORYCZNA WOBEC INNEJ MOŻLIWOŚCI ZNACZENIOWEJ INTERPRETACJI WYRAŻEŃ
Metafora (przenośnia) - językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą składniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów, np. „podzielę się z wami milczeniem".
O metaforyczności bądź literalności zdania przesądza sytuacja odniesienia.
Metafora bywa równokształtna z wypowiedziami nonsensownymi a jej rozpoznanie zależy od interpretatora.
Metafora językowa - termin ten używany jest w odniesieniu do grupy wyrażeń, w których upatruje się przesunięcia w obrębie treści i zakresu użycia słów.
Metafora językowa:
• Wyrażenia z zakresu nazewnictwa, np. kolanko (zlewu)
• Wyrażenia określające o zatartym mechanizmie przenośnym
Metafora zleksykalizowana - pozbawiona cech żywego aktu metaforycznego. Znaczenie wyrażeń jest proste, brak napięcia między znaczeniem zwrotu i jego aktualnym sposobem użycia, np. piorunujące (wrażenie).
Katechreza - występuje, gdy rozszerzenie sfery zastosowania słowa umotywowane jest brakiem środków językowych na określenie pewnego pojęcia.
Alegoria - podstawienie pojęć oderwanych pod obraz o znaczeniu przenośnym, symboliczny motyw, jednoznacznie określony i ustalony konwencjonalnie, np. lisa jako chytrości.
Symbol - najbardziej ogólnie jest to zastąpienie jednego pojęcia innym, krótszym, bardziej wyrazistym lub najlepiej oddającym jego naturę. Jest to znak odnoszący się do innego systemu znaczeń, niż do tego do którego bezpośrednio się odnosi. Przykładowo symbol Iwa oznacza nie tylko dany gatunek zwierzęcia, lecz także często siłę lub władzę.
Personifikacja - figura retoryczna polegająca na przedstawieniu różnych zjawisk nieosobowych bądź pojęć abstrakcyjnych w postaci ludzkiej jako osób działających w obrębie fabuły utworu,
Metamorfozy - są to relikty archaicznego myślenia mające swoje przedłużenie w metaforyce. Przyjmują formę wyrażeń narzędnikowych.