img432 (3)

D. Chlebna-Sokół, D. Kardas-Sobantka

nego w tym okresie zapotrzebowania na hormony tarczycy, a tym samym na jod.

Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia przyjęta jest następująca klasyfikacja wola, zależna od jego wielkości:

wole 1° - tarczyca jest niewidoczna przy normalnym ustawieniu szyi, widoczna jest dopiero po pochyleniu głowy do tyłu.

wole II⁰ -    tarczyca jest widoczna przy normalnym usta

wieniu głowy, nie deformuje bocznych zarysów szyi, natomiast widoczne jest uwypuklenie szyi przy oglądaniu jej z profilu.

wole IIf - tarczyca bardzo duża, widoczna z daleka, deformuje boczne zarysy szyi. Mogą wystąpić objawy uciskowe, np. trudności w oddychaniu, uczucie ucisku na tchawicę i przełyk, ochrypły głos w wyniku ucisku na nerw krtaniowy.

Chrząstka tarczowata krtani ma rolę ochronną dla aparatu głosowego. Składa się z dwóch symetrycznych płytek albo blaszek, które łączą się po kątem otwartym ku tyłowi (u kobiet większy niż u mężczyzn). U mężczyzn jest pogrubiała, a ostry kąt oraz nachylenie do przodu tworzą tzw. ,jabłko Adama”. Poniżej tej chrząstki krtań jest objęta przez cieśń i płaty tarczycy.

2.2.2. Badanie klatki piersiowej

Badanie i semiotyka układu oddechowego

Wykorzystuje się cztery metody badania fizycznego: oglądanie, obmacywanie, opukiwanie i osłuchiwanie.

Podczas oglądania zwraca się uwagę na kształt klatki piersiowej, tor oddechowy, częstość oddechów, zaburzenia oddychania.

Kształt klatki piersiowej zależy od typu konstytucjonalnego i wieku dziecka. Wraz z wiekiem przekrój poziomy (u płodu nieomal okrągły) ulega stopniowemu spłaszczeniu w wymiarze przedmo-tylnym a klatka piersiowa wydłuża się.

W zakresie kształtu można stwierdzić następujące zaburzenia: uwypuklenie klatki piersiowej - jednostronne (jednostronny wysięk, odma) lub obustronne (rozedma, obturacyjne zapalenie oskrzeli, astma);

utrwalone zniekształcenia kostne - spowodowane gkrzywjemem kręgosłupa, jednostronną wadą ro^ojową j>łuca,_ masymiymi* postami opłucnej, ale zdarzają się także przy układaniu niemowląt w „ulubionej pozycji”;^[,

klatkę piersiową lejkowatą (szewską) - symetryczna i niesymetryczna (mostek przemieszczony) z zagłębieniem w okolicy trzonu mostka;

klatkę piersiową kurzą - z uwypukleniem i zniekształceniem mostka;

klatkę piersiową dzwonowatą - z odgiętymi i pogrublałynu lukami dolnych żeber;

garb sercowy - we wrodzonych wadach serca z przerostem prawej komory;

zniekształcenia żeber na granicy chrzęstno-kostnej - różaniec krzywiczy (niedobór witaminy D) lub różaniec gnilcowy (niedobór witaminy C) mogą wpływać znacząco na kształt klatki piersiowej.

Tor oddechowy jest z reguły mieszany piersiowo-brzuszny z przewagą brzusznego u niemowląt (w związku z tym częstość oddechów można określić przez położenie ręki na brzuchu), a piersiowego u dzieci starszych.

Nieprawidłowe tory oddechowe występują najczęściej jako: oddech Kussmaula (wielki, kwasiczy, „zgonionego psa”) -oddechy równomierne i bardzo pogłębione, przyspieszone -

59